هنر خردورزى
نویسنده:
آنتونی کنی ترجمه اعظم پویا
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1380 شماره 28-27
چکیده:
موضوع این درس گفتارها یکى از محورى ترین مسائل فلسفه دین است: آیا اعتقاد به خدا و ایمان به کلام الهى یک حالت ذهنیِ عقلانى1 یا خردپذیر2 است؟ من در این درس گفتارها به این پرسش پاسخ مى دهم که آیا ایمان امرى عقلانى است؟ پاسخ من به این پرسش بدین سان خواهد بود که تلاش کنم تعریفى دقیق تر از ماهیت ایمان و تعقل ارائه دهم.
طرفه این که، من دریافته ام که تعریف عقل بسى دشوارتر از تعریف ایمان است. به همین دلیل، دو درس گفتار اول را به بررسى ماهیت عقل اختصاص داده، فقط در دو درس گفتار آخر به بررسى اعتقاد به خدا مى پردازم. در درس گفتار اول به بحث از رایج ترین تقریر فلسفى عقل یا عقلانیت3 پرداخته، آن را رد مى کنم. در درس گفتار دوم مى کوشم تا به جاى تقریر پیشین، تقریرى بهتر ارائه دهم. آن گاه در درس گفتار سوم این پرسش را فراپیش خواهم نهاد که آیا اعتقاد به وجود خدا با عقلانیت، طبق تعریفى که از آن ارائه دادم، سازگار است. و بالاخره در واپسین درس گفتار، همین پرسش را در باب نوع دیگرى از اعتقاد، یعنى ایمان به امور وحیانى، مطرح خواهم کرد. اولین عنوان مورد بحث من ماهیت عقلانیت است; یعنى شأن عقل. اما نخست باید چند کلمه اى پیرامون منظورم از (اعتقاد به خدا) سخن بگویم.
موضوع این درس گفتارها یکى از محورى ترین مسائل فلسفه دین است: آیا اعتقاد به خدا و ایمان به کلام الهى یک حالت ذهنیِ عقلانى1 یا خردپذیر2 است؟ من در این درس گفتارها به این پرسش پاسخ مى دهم که آیا ایمان امرى عقلانى است؟ پاسخ من به این پرسش بدین سان خواهد بود که تلاش کنم تعریفى دقیق تر از ماهیت ایمان و تعقل ارائه دهم.
طرفه این که، من دریافته ام که تعریف عقل بسى دشوارتر از تعریف ایمان است. به همین دلیل، دو درس گفتار اول را به بررسى ماهیت عقل اختصاص داده، فقط در دو درس گفتار آخر به بررسى اعتقاد به خدا مى پردازم. در درس گفتار اول به بحث از رایج ترین تقریر فلسفى عقل یا عقلانیت3 پرداخته، آن را رد مى کنم. در درس گفتار دوم مى کوشم تا به جاى تقریر پیشین، تقریرى بهتر ارائه دهم. آن گاه در درس گفتار سوم این پرسش را فراپیش خواهم نهاد که آیا اعتقاد به وجود خدا با عقلانیت، طبق تعریفى که از آن ارائه دادم، سازگار است. و بالاخره در واپسین درس گفتار، همین پرسش را در باب نوع دیگرى از اعتقاد، یعنى ایمان به امور وحیانى، مطرح خواهم کرد. اولین عنوان مورد بحث من ماهیت عقلانیت است; یعنى شأن عقل. اما نخست باید چند کلمه اى پیرامون منظورم از (اعتقاد به خدا) سخن بگویم.
هنر خردورزى
3/21/2001 12:00:00 AM
آسیبهای خردورزی و عوامل رشد عقل
نویسنده:
احمد لقمانی
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1399 شماره 1 رمضان
تقوی جامعترین صورت خردورزی در قرآن کریم
نویسنده:
مهدی شجریان
،
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1395 شماره 26 - تابستان 1395