چکیده:
نایدا زبانشناس مشهور آمریکایی در حوزۀ ترجمه و زبان شناسی است که ترجمه را به دو دستۀ صوری و پویا تقسیم می‌کند. ترجمۀ صوری همان ترجمۀ لفظی و پایبندی به نویسنده است و ترجمۀ پویا، ترجمۀ ارتباطی یا انتقال پیام و توجه به مترجم می‌باشد. در ترجمۀ پویا به علت ایجاد تعدیلات فراوان می‌توان از عناصری چون حذف، اضافه، کاهش و تغییر نقش کلمات و عبارت استفاده کرد. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی با ذکر نمونه‌هایی از خطبه‌های نهج‌البلاغه، ترجمه‌های انتخابی بر اساس الگوی ذکر شده مورد بررسی قرار می‌گیرند. در بحث مؤلفۀ اضافه کردن یا کاستن از عناصر واژگانی ترجمه، توجه به بافت و موقعیت کلام و در نظر گرفتن ساختمان اصلی زبان مبدأ و مقصد از اهمیتی بالا برخوردار است؛ چراکه این دو مؤلفه گاهی باعث انقال معنا و پیام مورد نظر از زبان اصلی به متن مقصد و گاهی نیز باعث بر هم خوردن صورت و ساختار زبانی در متن مقصد می‌گردند. از میان مترجمان، دشتی و مکارم شیرازی از میان چهارده نمونۀ انتخابی از واژگان نهج‌البلاغه هر کدام به ترتیب نه مورد را بر اساس مدل پویا و پنج مورد را بر اساس مدل صوری به زبان مقصد انتقال داده‌اند و انصاریان نیز از چهارده مورد، هفت مورد را بر اساس مدل پویا و هشت مورد دیگر را بر اساس مدل صوری ترجمه کرده است.

دانــلود