چکیده:
1. موضوع حفظ و شرح «چهل حدیث‏»، از روزگاران گذشته مورد اهتمام عالمان دینى بوده است. ریشه این مساله در روایتهایى است که با مضمون واحد و به طرق مختلف، در کتابهاى روایى اهل سنت و شیعه از پیامبر گرامى اسلام(ص) نقل شده است. برحسب روایتى که شیخ صدوق از طریق امام موسى کاظم(ع) از پیامبر(ص) نقل مى‏کند، «هرکس چهل حدیث درباره امور دینى مورد احتیاج امت من حفظ کرده، به آنها برساند، خداوند در روز قیامت وى را فقیهى عالم محشور مى‏گرداند.» (1)
عالمان بزرگى مانند شهید ثانى، به توصیه این روایت، به جمع و تنظیم احادیث پرداخته‏اند و آنها را با نام «اربعین‏» منتشر ساخته‏اند. در این میان، برخى از آنها مانند شیخ بهایى، علاوه بر جمع چهل حدیث، به شرح آنها هم پرداخته‏اند. (2) امام خمینى هم با توجه به مضمون روایت فوق و با تاسى به اسلاف صالح خود، به گزینش چهل حدیث مربوط به امور دینى مردم و شرح آنها پرداخته است. از راه تامل در احادیث انتخابى هریک از این بزرگان مى‏توان دریافت که از دیدگاه آنها چه امورى داراى اولویت دینى است. با نگاهى اجمالى مى‏توان دریافت که بیشتر احادیث‏برگزیده امام خمینى درباره مسائل اخلاقى است; که این امر نشانگر اولویت و اهمیت این مسائل از دیدگاه امام، در عرصه دیندارى است. به بیان دیگر، از نظر ایشان، آنچه مورد نیاز دینى مردم است، اخلاق مى‏باشد. بیش از سى حدیث از احادیث‏برگزیده امام، به صورت مستقیم و باقى احادیث هم به‏طور غیرمستقیم به مسائل اخلاقى مربوط مى‏شود. (3) در برخى از «اربعین‏»هاى عالمان بزرگ، احادیث فقهى جایگاه خاصى دارد و در برخى دیگر، احادیث فلسفى و کلامى. ولى کتاب شرح چهل حدیث امام خمینى یک کتاب اخلاق است.

دانــلود