نقش عدالت در فرآیند استنباط اول و دوم

مقاله نشریه: فقه » سال 1393 شماره 81
چکیده:
 
عدالت از کهن‌ترین مفاهیمی است که بشر با آن آشنا است و در زندگی روزمرّۀ او بسآمد چشمگیری دارد و در نصوص دینی به عنوان یکی از مقاصد اولیه انبیای الاهی از آن یاد شده است. این مفهوم، مفهومی پیشادینی است؛ اما نباید فارغ از نگاه به جهان، انسان و سرانجام وی، به تفسیر آن پرداخت. چنان‌که در تطبیق آن بر مصادیق و یافتن عینیت‌های آن، وقتی در یک نظام دیده می‌شود، باید عناصر مؤثـر در آن را ـ که در آن نظـام حضـور دارند ـ در نظر داشت. در بخش نظر و نظریه‌پردازی و اندیشه‌ورزی با مفهوم و مصداق‌شناسی عدالت، برخوردی بایسته نشده است؛ از این رو، لازم است کارایی‌های آن در کشف حکم باز‌خوانی شود تا اجرای عدالت بر بنیان آن صورت پذیرد. عدالت در فقه به مثابۀ یک سند، قاعده و روی‌کرد، حضور می‌یابد و به مثابۀ یک گفتمان عام در اجرای احکام مکشوف باید تحقق یابد.

فرآیند حکم‌شناسی در استنباط

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 2

نقش فضیلت عقلانی تواضع فکری در فرایند استنباط حکم شرعی

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1397 (پياپي 92)، زمستان 1397 شماره4

اعتبار سنجی تراکم ظنون در فرایند استنباط

نویسنده: مهدی خطیبی ،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 3

درنگی در کارایی علوم قرآنی در فرایند استنباط

مقاله نشریه: جستار » سال 1386 شماره 16

نقش تاریخ در فرایند استنباط فقهی با تأکید بر کشف سنت و حکم فقهی

نویسنده: سید مهدی محمدی ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1402 شماره 3- پاییز 1402 - مسلسل 95

نقش تقیه در استنباط احکام

نویسنده: نعمت الله صفری ،
کتاب: بوستان کتاب - 1394

نقد و بررسی رویکرد قرآن محوری در فرآیند استنباط فقهی

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1400 دوره 26، شماره 4 (زمستان 1400)
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397