جایگاه وقف در توسعه تشیع در عصر ایلخانان
نویسندگان:
صدرالله اسماعیل زاده
،
حسین ایزدی
،
![صدرالله اسماعیل زاده](/Content/img/avatar_scholar.jpg)
![حسین ایزدی](/Content/img/avatar_scholar.jpg)
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1391 شماره 2 - تابستان 91 - مسلسل 50
چکیده:
وقف در لغت به معنای ایستادن و درنگ کردن بیشتر استفاده شده و در اصطلاح شرعی، تحبیس اصل و تسلیم منفعت تعریف شده است. وقف به عنوان یک سنت در تاریخ اسلام، پیش از اسلام و حتی در سایر ادیان وجود داشته است و کاربردهای زیادی برای آن بیان شده است. وقف و موقوفات در تاریخ اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی به ویژه گسترش فرهنگ شیعی و توسعه علمی ـ تمدنی شیعیان نقش به سزایی داشته است. از قرن چهارم هجری و به ویژه با روی کار آمدن حکومت آل بویه، شاهد رونق موقوفات شیعی و حمایت آل بویه از مراکز مذهبی، آموزشی و رفاهی شیعیان هستیم. این جریان تا دوره حمله مغول اهمیت و تأثیرگذاری خود را حفظ کرد. در دوران پرتلاطم هجوم مغول تا تأسیس دولت ایلخانی، وقف و موقوفات مانند سایر نهادها و مظاهر تمدنی به شدت آسیب دید. سئوال اصلی این مقاله این است که نقش وقف در گسترش تشیع در دوره ایلخانان به چه میزان بوده است؟ و فرضیه ارائه شده این است که وقف در گسترش تشیع در ادوار تاریخی به خصوص عصر ایلخانان، نقش اصلی داشته است. به عنوان مدخل بحث درباره معنا و مفهوم وقف سخن گفته شده و در ادامه به روند بازسازی موقوفات شیعی به دست خواجه نصیرالدین طوسی و تأثیر آن در نوسازی و توسعه فرهنگ و مذهب تشیع و عمومیت یافتن آن در عصر ایلخانان پرداخته شده است.
وقف در لغت به معنای ایستادن و درنگ کردن بیشتر استفاده شده و در اصطلاح شرعی، تحبیس اصل و تسلیم منفعت تعریف شده است. وقف به عنوان یک سنت در تاریخ اسلام، پیش از اسلام و حتی در سایر ادیان وجود داشته است و کاربردهای زیادی برای آن بیان شده است. وقف و موقوفات در تاریخ اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی به ویژه گسترش فرهنگ شیعی و توسعه علمی ـ تمدنی شیعیان نقش به سزایی داشته است. از قرن چهارم هجری و به ویژه با روی کار آمدن حکومت آل بویه، شاهد رونق موقوفات شیعی و حمایت آل بویه از مراکز مذهبی، آموزشی و رفاهی شیعیان هستیم. این جریان تا دوره حمله مغول اهمیت و تأثیرگذاری خود را حفظ کرد. در دوران پرتلاطم هجوم مغول تا تأسیس دولت ایلخانی، وقف و موقوفات مانند سایر نهادها و مظاهر تمدنی به شدت آسیب دید. سئوال اصلی این مقاله این است که نقش وقف در گسترش تشیع در دوره ایلخانان به چه میزان بوده است؟ و فرضیه ارائه شده این است که وقف در گسترش تشیع در ادوار تاریخی به خصوص عصر ایلخانان، نقش اصلی داشته است. به عنوان مدخل بحث درباره معنا و مفهوم وقف سخن گفته شده و در ادامه به روند بازسازی موقوفات شیعی به دست خواجه نصیرالدین طوسی و تأثیر آن در نوسازی و توسعه فرهنگ و مذهب تشیع و عمومیت یافتن آن در عصر ایلخانان پرداخته شده است.
جایگاه وقف در توسعه تشیع در عصر ایلخانان
3/20/2012 12:00:00 AM
نمادهای زبانی تشیّع در عصر صفوی
نویسنده:
مجتبی قاسمی
،
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1395 شماره چهارم - بهار 95
جایگاه و نقش وقف در مبانی تمدن اسلامی
نویسندگان:
سید محمود موسوی
،
سید حامد موسوی
،
مقاله نشریه: وقف میراث جاویدان » سال 1397 پاییز 1397 شماره 103
نقش وقف در گسترش تشیع از آل بویه تا آغاز صفویه
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی - 1391 - [کارشناسی ارشد]
نقش وقف در گسترش تشیع از آل بویه تا ابتدای صفویه
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1391 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
تشیع در عصر غیبت صغرى; تداوم و تحول
نویسنده:
حسن حسین زاده شانه چی
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1380 شماره 2 - تابستان - مسلسل 6
مراکز علمی ایران در دوره ایلخانان
نویسنده:
پروین ترکمنی آذر
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1386 شماره 1 - بهار 86 - مسلسل 29
جایگاه زنان خانه دار ایرانى در فرایند توسعه
نویسنده:
رفیع افتخار
،
مقاله نشریه: پیام زن » سال 1380 شماره 112
تاثیر انقلاب اسلامی در توسعه روابط حوزه های علمیه در جهان تشیع
ناقد:
علی اکبر ذاکری
، ارائه دهنده:
مفید حسینی کوهساری
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » پژوهشکده تاریخ و سیره اهلبیت (ع) » کرسی ترویجی - 1397