چکیده:
پس از گذشت 50 سال از رحلت پیامبر ص ، مدعیان پیروی از ایشان، فرزند و اهل‌بیت او را شهید و اسیر کردند. در چرایی این اتفاق از تلاش بی‌وقفه زمامداران اموی و به‌ویژه معاویه نباید غافل بود. او برای حکومت بر مردم کوشید تا قدرت درک و فهم جامعه را پایین نگه دارد؛ به‌طوری که مردم فاقد قدرت تحلیل و تشخیص باشند. زمامداران اموی برای حفظ قدرت، به ترویج جبرگرایی پرداختند و مفاهیم سه‌گانه اطاعت از حاکم، لزوم همراهی با جماعت و حرمت نقض بیعت را تحریف کردند. چنین جهلی که با سوءاستفاده از باورهای دینی و ارزش‌های اسلامی همراه است، «جهل مقدس» نامیده می‌شود. جهل مقدس مردم زمان امام حسین ع چنان فراگیر شده بود که امام صادق ع می‌فرماید: «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ‏ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلَالَة؛^[1] امام حسین ع جانش را در راه تو بذل کرد تا بندگانت را از جهالت و سرگردانیِ گمراهی برهاند». فاجعه جهل مقدس، به‌گونه­ای بود که امام با اهدای خون خود و خاندان و یارانش تلاش کرد تا مردم از جهل و نادانی رهایی پیدا کنند؛ زیرا تا رهایی از جهالت انجام نگیرد، رهایی از ظلم و فساد و بیداد امکان‌پذیر نخواهد بود و برپایی ارزش‌های دینی میسر نخواهد شد.



[1]. محمد بن حسن طوسی؛ تهذیب الأحکام؛ ج ‏6، ص 113.

دانــلود