بررسی چرایی تنوع‌یابی دین‌داری در جامعه ایرانی

مقاله نشریه: گفتمان نخبگان علوم انسانی » سال 1400 شماره 10
چکیده:
چه بخواهیم تنوع‌یابی دین‌داری را امری طبیعی و گوهری و چه اینکه آن را امری ثانوی و برساختی بپنداریم؛ مسئله‌مندی آن در یک جامعه و حاکمیت استوار بر دین بر کسی پوشیده نیست. افزایش شانس تضاد و واگرایی نزد گروه‌های منتسب به دین‌داری‌ها، تضعیف ملی‌گرایی، کاهش مشارکت اجتماعی مردم، ناکامی سیاست‌گذاری‌ها و... انبوهی از پیامدهای احتمالی تنوع‌یابی دین‌داری در جامعه‌ی ایرانی است؛ بنابراین فهم چرایی تنوع‌یابی و نمایاندن تجویزات معطوف به آن، بازدارنده‌ی آشفتگی‌ها در رویارویی با چالش شده و از سویی دیگر الگویی برای گسترش مطالعاتِ تبیینی گونه‌شناسی دین‌داری پیش می‌نهد؛ چرا که برابر با بررسی‌ها، بیشتر پژوهش‌های دینی به توصیف و بازشکافی دین‌داری یا گونه‌های دین‌داری پرداخته‌اند و از پرداختن به چرایی تنوع‌یابی‌ها سست شده‌اند. از این رو پژوهش کنونی در پاسخ به این پرسش هماهنگ شده که چرا در جامعه ایرانی- حتی در فضاهای دینی- با تنوع دین‌داری روبرو هستیم؟ جهت پاسخ به پرسش یاد شده، پژوهش کونی از روش تحلیل مضمون و فن مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته نخبگان دانشگاهی و حوزوی بهره گرفته است. برآیندها نمایان‌گر آن است که هجده تبیین‌گر زیر، چهار مقوله‌ی سازمان‌دهنده در دو بُعد فراگیر با ایجاد تم مرکزیِ «حمایتگرهای تنوع‌یابی دین‌داری» به دوام و تشدید گوناگونی دین‌داری یاری می‌رسانند. نمایاندن راهبردها و راهکارها حول سیاست‌های چهارگانه از دیگر دستاوردهای پژوهش کنونی است.

بررسی وضعیت دین‌داری جوانان شهر قم

مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1392 شماره 2

دین‌داری فصلی

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1393 شماره 130 محرم

مراتب دین‌داری در آموزه‌های قرآنی

مقاله نشریه: افق تبلیغ » سال 1399 شماره 2

اینترنت و دین‌داری

کتاب: بوستان کتاب - 1390

جامعه پذیری و سبک زندگی اسلامی ایرانی

کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » نشست علمی - 1393

نظام فکری ابن‌رشد و اندیشه پیشرفت در جامعه ایرانی-اسلامی

نویسنده: رهام شرف ،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1394 شماره 3 پیاپی (11)

جایگاه سیاسی امارت در همگرایی جامعه و حکومت ایرانی در دوره اسلامی

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1395 شماره 2 - تابستان 95 - مسلسل 66

بررسی انتقادی نگرش‌های اسلام‌پژوهان درباره چرایی برافتادن دولت اموی

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1394 شماره 4 - زمستان94 - مسلسل 64

بررسی جامعه شناختی فرایندِ تغییراتِ ارزشیِ جامعه اسلامی در عصر معاویه

نویسنده: شمس الله مریجی ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1394 شماره 3 - پاییز 94 - مسلسل 63

بررسی جامعه شناختی فرایندِ تغییراتِ ارزشیِ جامعه اسلامی در عصر معاویه

نویسنده: شمس الله مریجی ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1394 پاييز 1394 شماره63
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397