بررسی مفاد بیعت در قیام های شیعه در دو سده ی نخست هجری

مقاله نشریه: سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی » سال 1395 شماره 3
چکیده:
مفاد بیعت­ها در دل خود شواهد متعددی از بسترهای اجتماعی و سیاسی گذشته را جای داده است و در نتیجه می­توان آن­را ابزار مناسبی برای رسیدن به عینیت واقع رخداد قلمداد کرد. رخدادهای تاریخی که در اثر عوامل محیطی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در سیطره­ی حاکمیت سازمان یافته برپا شده بود، مبتنی بر مفهوم شاخصی در فرهنگ سیاسی خویش بود که در قالب مفاد بیعت برجای ماند. بیعت­ یا حلف که نوعی منشور و اساسنامه­ ی حکومتی بود، به­ صورت عهدی بین حامیان و رهبران بسته می­ شد تا حوزه وظایف هر کدام مشخص باشد. بیعت­ ها در قبل و پس از اسلام اغلب دو کارکرد متفاوت داشتند. کارکرد اجتماعی قبل از اسلام و کارکرد سیاسی پس از اسلام. محورهای اصلی این بیعت­ های پس از اسلام را می­ توان در عدم برابری در توزیع عادلانه­ ی فرصت­ها و ثروت­ها در جامعه، بروز فاصله­ ی معنادار بین حاکمان و ارزش­های دینی، تلاش برای بازپروری ارزش­های کم­رنگ­ شده در جامعه با دعوت مردم و حاکمان به عمل­کردن به دستورات وحیانی دانست که از جمله چالش­ های جدی و مورد توجه آن عصر بوده است و ظهور و بروز بیرونی آن به ­صورت جنبش­های اعتراضی تجلی می­ نمود. این تحقیق که در راستای مطالعه­ ی مفاد بیعت­ها در اسلام است، تلاشی توصیفی - تحلیلی در جهت بررسی زمینه­ای و بسترشناسی اجتماعی و سیاسی داده­ های مرتبط با هدف رسیدن به اطلاعات تاریخی و تبیینی صحیح ­تر از چیستی و علل انگیزشی جنبش­ها است.

بررسی مفاد بیعت در قیام های شیعه در دو سده ی نخست هجری

مقاله نشریه: سیره پژوهی اهل بیت » سال 1395 (پياپي 3)، پاييز و زمستان 1395 شماره1

عثمانیه و شیعه در دو قرن نخست هجری

مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1390 شمار 9 - بهار 90

عثمانیه و شیعه در دو قرن نخست هجری

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1392 شماره 3 - پاییز - مسلسل 55

میراث سیاسى مسلمانان(3) کتاب‌شناسى میراث سیاسى در چهار سده نخست هجرى

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1381 سال پنجم - شماره بیستم - زمستان 81

نقش شیعیان در انساب‌نگاری سده هشتم هجری

نویسنده: بهمن زینلی ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1397 بهار 97 - مسلسل 73

قم در دو قرن نخست هجرى‏

نویسنده: محمد رضا پاک ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1382 شماره 2 - تابستان - مسلسل 14

اندیشه‏ هاى کلامى شیعه‏ امامى در دوره‏ ى نخست عباسى‏

نویسنده: خدیجه عالمی ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1382 شماره 2 - تابستان - مسلسل 14

دو سنت متمایز در دو حوزه علیمه شیعه

مقاله نشریه: حوزه » سال 1399 شماره 11
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397