واکاوی مصداق «دابّه» در آیه 82 نمل بر پایه شیوه زبانی «تجرید»

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1401 شماره 102
چکیده:
یکی از آیات بحث‌برانگیز قرآن، آیه 82 سوره نمل است. قرآن‌پژوهان بر اساس اطلاعات درون‌متنی، ماهیت و مصداق «دابّه» را در این آیه مبهم دیده‌اند. از آنجا که ابهام در ویژگی‌های «دابّه»، پیام همه آیه را نیز مبهم می‌سازد، بسیاری از مفسران تلاش کرده‌اند با یاری گرفتن از گزاره‌های گوناگون بیرون از قرآن، مصداق «دابّه» و پیام آیه را آشکار کنند، ولی این مصداق‌شناسی‌ها، از منظرهای مختلف دچار چالش‌ است. پژوهش پیش رو در پی آن برآمده تا با واکاوی ساختار «تجرید»، از داده‌های خود آیه، مصداق ظاهری «دابّه» و دلالت آیه در بافت نزول را آشکار سازد. در این نوشتار بر پایه تحلیلِ ساختار متن، نشان داده شد مصداق خارجی «دابّه» با مصداق «الأرض» یکی است و این دو عنوان، هم‌مرجع (هم‌مصداق) هستند. در مجموع به‌دست آمد که این آیه، ویژگی «زمین» را در قیامت توصیف می‌کند. این آیه به شیوه زبانی تجرید می‌گوید: «در آستانه قیامت آشکار خواهد شد که «زمین»، جنبنده‌ای در کمال ویژگیِ آگاهی است و در آن روز، «زمین» بر رفتار منکران قیامت، شهادت خواهد داد.»

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد

واکاوی عرف زبانی در تفسیر ادبی قرآن به قرآن کشاف زمخشری

نویسنده: عباس اقبالی ،
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1400 شماره 24

واکاوی مراد از «الذِکْر» در آیه 44 سورۀ نحل

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1397 شماره 89

واکاوی تفسیر عفاف اخلاقی در آیه 60 سوره نور

نویسنده: مهدی شجریان* ،
مقاله نشریه: پژوهش نامه اخلاق » سال 1402 دوره 16، شماره 59 (بهار 1402)

شیوه نیایش بر درگاه خدا با استفاده از آیه 55 سوره اعراف

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1401 شماره 102

واکاوی مفهومی «أسماء» در کاربست آیه «وَ عَلَّمَ آدَمَ الأسماء»

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1401 شماره 102

نقدی بر شیوه های ارجاع در نگارش

نویسنده: مصطفی صادقی ،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1386 107-108

اصناف و آثار انوار تابان بر اخوان تجرید در اندیشه شیخ اشراق

مقاله نشریه: حکمت عرفانی » سال 1396 (پياپي 12)، بهار و تابستان 1396 شماره1
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397