چکیده:
حوزه علمیه، جریانى پاک و بالیده از روح آموزه‏هاى اسلامى است که داراى رسالتى مهم و سترگ است. بیان لایه‏هاى پنهان و عمیق معارف دینى، پاسخ به نیازهاى زمانى مکلفان، پاسخ به نیازهاى فورى و آنى حاکمیت دینى و ده‏ها رسالت عمده و مهم دیگر، از این رو، نگاه نوینى به اجتهاد، با حفظ مبانى و متد موجود که اجتهادى یقینى و برهانى است، ضرورى مى‏نماید. در این نوشتار، اجتهاد تجزّى و تخصصى، مورد بررسى قرار گرفته است، تخصصى شدن اجتهاد، به مفهوم تجزّى در عرصه‏هاى اجتهادى گرفته شده، به دلیل این که دین، گستره وسیعى دارد، گستره‏اى به ابعاد روحى و روانى انسان، که در واقع، دین بازنمودى از وجود انسانى است، از عبادیات گرفته تا حقوق و اخلاقیات و معارف و اقتصاد و روابط اجتماعى در سیاست و حکومت. گرایش تجزیه‏اى و تخصصى به فقه، در دوران رسالت و امامت، مورد لحاظ معصومان قرار گرفته است. که آثارى از عملکرد وجودى پیامبر اکرم(ص) و ائمه(ع)، بخصوص امام صادق(ع)، را در گستره تاریخى مشاهده مى‏کنیم. بنابراین، فهم تخصصى شریعت با تجزى در فهم و مقوله اجتهاد، رابطه روشنى دارد. فهم تخصصى، لازمه‏اش تجزّى در مقوله اجتهاد مجتهدان است که در این صورت، باید به عرصه‏هاى مختلف تقسیم گردیده و هر عرصه‏اى به فردى وانهاده شود، تا به شکلى متخصصانه در آن اجتهاد نماید. شخصیتهاى علمى و بلند آوازه تاریخ تشیع، به مقوله تجزّى در اجتهاد پرداخته‏اند و تقریباً نظریه‏اى فراگیر در گستره تاریخى است، شخصیتهایى همچون علامه حلّى، شهید اول، محقق کرکى، سید نقوى، از مشاهیر علماى شیعه در هند، محقق اردبیلى، آخوند خراسانى، عبدالکریم حائرى یزدى، بروجردى و بسیارى دیگر این نظریه را مطرح کرده‏اند. الزامات این نظریه در این پژوهش تحت عنوانهایى چند مورد بررسى قرار گرفته است، گستردگى فقه اسلامى و فراتر بودن از اجتهاد فردى آنها، پیدایش عرصه‏هاى نوین در فقه اسلامى، عصرى سازى فقه الشریعه که هر حوزه‏اى از آن نیاز به تخصص دارد، لزوم بالنده سازى فقاهت، ضرورت تدوین فقه الحکومه و مسائل گوناگون و بى شمار دیگر که تحلیل هر کدام از آنها، ما را به این واقعیت مى‏رساند که باید اجتهاد، ماهیت تخصصى یافته و تجزّى یابد که البته برکات فراوانى را در پى خواهد داشت.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد