نسخه شناسی مصاحف قرآنی 7: قرآن ابوالحسن زنگی بن محمد بن علی الجشمی یا نسخۀ ابونعیم بن حمزة البیهقی:
نویسنده:
مرتضی کریمی نیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1399 شماره 181
کلیدواژه:
کتابت قرآن در قرن ششم
،
قرآنهای سلجوقی
،
ابوالحسن زنگی بن محمد بن علی الجشمی
،
ابونعیم بن حمزة البیهقی
،
فاطمهستی بنت علی بن الحسن الجشمی
چکیده:
سخۀ قرآنی به شمارۀ Is1435 در کتابخانۀ چستربیتی (ایرلند)، به سبب یادداشتی که در انتهای آن آمده است، در میان نسخه پژوهان غربی به «قرآنِ ابونعیم بیهقی» شناخته میشود. کسانی که این نسخه یا تصاویر آن را بررسی کردهاند، گمان بردهاند که ابونعیم بیهقی کاتب این نسخه در سال 592 هجری بوده است. اما درواقع این نسخه یکی از هفت سُبْع از قرآنی 7پاره است که سایر بخشهای آن اکنون در کتابخانۀ آستان قدس رضوی در مشهد نگهداری میشود. تمام این اجزای هفتگانه را ابوالحسن زنگی [زنکی] بن محمد بن علی الجِشُمی در سال 561 هجری بر حرم رضوی در مشهد مقدس وقف کرده بوده است. بررسی این نسخهها نشان میدهد که ابونعیم بن حمزة البیهقی، دانشمند کمتر شناخته شدۀ شیعی، هنگام اقامت در مشهد رضوی، در محرم سال 592 هجری، در انتهای یکی از این هفت جزء، یادداشتی کوتاه (دعای ختم قرآن به روایت امام علی علیه السلام) را نوشته، اما وی کاتب متن قرآن نبوده است. این قرآن افزون بر جایگاهش در شناخت تاریخ کتابت و تذهیب مصاحف دوران سلجوقی، اطلاعات مهمی از شیوۀ رسم کلمات قرآن و نوع قرائت رایج در خراسان قرن ششم هجری را به ما ارائه میدهد.
سخۀ قرآنی به شمارۀ Is1435 در کتابخانۀ چستربیتی (ایرلند)، به سبب یادداشتی که در انتهای آن آمده است، در میان نسخه پژوهان غربی به «قرآنِ ابونعیم بیهقی» شناخته میشود. کسانی که این نسخه یا تصاویر آن را بررسی کردهاند، گمان بردهاند که ابونعیم بیهقی کاتب این نسخه در سال 592 هجری بوده است. اما درواقع این نسخه یکی از هفت سُبْع از قرآنی 7پاره است که سایر بخشهای آن اکنون در کتابخانۀ آستان قدس رضوی در مشهد نگهداری میشود. تمام این اجزای هفتگانه را ابوالحسن زنگی [زنکی] بن محمد بن علی الجِشُمی در سال 561 هجری بر حرم رضوی در مشهد مقدس وقف کرده بوده است. بررسی این نسخهها نشان میدهد که ابونعیم بن حمزة البیهقی، دانشمند کمتر شناخته شدۀ شیعی، هنگام اقامت در مشهد رضوی، در محرم سال 592 هجری، در انتهای یکی از این هفت جزء، یادداشتی کوتاه (دعای ختم قرآن به روایت امام علی علیه السلام) را نوشته، اما وی کاتب متن قرآن نبوده است. این قرآن افزون بر جایگاهش در شناخت تاریخ کتابت و تذهیب مصاحف دوران سلجوقی، اطلاعات مهمی از شیوۀ رسم کلمات قرآن و نوع قرائت رایج در خراسان قرن ششم هجری را به ما ارائه میدهد.
نسخه شناسی مصاحف قرآنی 7: قرآن ابوالحسن زنگی بن محمد بن علی الجشمی یا نسخۀ ابونعیم بن حمزة البیهقی:
3/20/2020 12:00:00 AM
نسخهشناسی مصاحف قرآنی (15): قرآن ابنبواب یا نسخۀ ابوسعد محمد بن حسین بغدادی
نویسنده:
مرتضی کریمینیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 190
نسخه شناسی مصاحف قرآنی 1 قرآن 1200 ، در موزۀ آستانه حضرت معصومه: قرآنی از عهد مأمون عباسی یا قرن پنجم هجری
نویسنده:
مرتضی کریمی نیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1397 شماره 172
اعلام الهدایه 7 الإمام محمّد بن علیّ الباقر ((علیه السلام))
نویسنده:
گروه محققین
،
کتاب: مجمع جهانی اهل بیت علیهمالسلام - 1393
نسخهشناسی مصاحف قرآنی (13): مصاحف قرآنی منسوب به خط ائمه علیهم السلام: واقعیت یا جعل؟
نویسنده:
مرتضی کریمینیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 188
نسخه شناسی مصاحف قرآنی (16) قرآن کوفی 4251 موزۀ ملی ایران: منبعی برای شناخت قرائات معروف و شاذ قرآنی
نویسنده:
مرتضی کریمی نیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 191
نسخه شناسی مصاحف قرآنی (12): ابوجعفر محمّد بن موسی الموسوی، عالم و ادیب شیعه در قرن چهارم، و قرآن وقفیاش بر حرم رضوی در سال 402 هجری
نویسنده:
مرتضی کریمینیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1399 شماره 186
نسخه شناسی مصاحف قرآنی (14): «مصحف نجف اشرف»، قرآن کوفی شمارۀ 1 منسوب به امام علی علیه السلام در نجف اشرف
نویسنده:
مرتضی کریمینیا
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 189
نوادر احمد بن محمد بن عیسی یا کتاب حسین بن سعید؟
نویسنده:
سید محمد جواد شبیری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1376 شماره 46
نگارش مقالات عثمان بن سعيد، علي بن محمد سمري، محمد بن عثمان، حسين بن روح نوبختي
نویسنده:
مجيد احمدي كچايي
،
طرح پژوهشی: تاليف دايره المعارف » از تاریخ: 1394/11/25 تا تاریخ: 1394/11/10