چکیده:
بنیانی‌ترین اصول کوانتوم را می‌توان در اصل عدم قطعیت و تأثیر ناظر در رفتار ذرات کوانتومی مطرح نمود که اولی با اختیار و دومی با شعورمندی ذرات در ارتباطی تنگاتنگ قرار دارد. اگر تفسیر خلق اندازه‌گیری در ذرات کوانتومی را به این دو اصل بیفزاییم، ادعای دخالت امور ماورایی در ایجاد ذرات به واسطه اختیار و آگاهی نیزگزاف نمی‌نماید؛ چراکه مبنای ابن‌سینا در اختیار و آگاهی از طریق افاضۀ «عقل فعال» است؛ یعنی هر گاه چیزی اختیار شود، ذرات کوانتومی یا ذراتی که بیشترین قرابت را با امور مجرد دارند، در مغز ایجاد می‌شود و آگاهی جریان می‌یابد. سؤال این است که چگونه می‌توان مدل اختیار و آگاهی در فیزیک را بر فلسفه اسلامی بنیان نهاد؟ هدف این مقاله بررسی فیزیکی فلسفه ابن‌سینا در روابط میان اختیار و آگاهی و مقایسه آن با فلسفه فیزیک موجود است. این پژوهش اطلاعات را به صورت کتابخانه‌ای جمع‌‎آوری و به صورت توصیفی تحلیلی بررسی ‌می‌نماید. این تحقیق در پایان به این نتیجه می‌رسد که مدل ابن‌سینا از مدل‌های موجود در فیزیک، برتری چشمگیری دارد. به علاوه اینکه این مدل از نظرگاه دین نیز قابلیت ارتقاءدارد.

دانــلود