قاعده‌افزایی تکرار فعل «قال» در راستای تبدیل آن به الگوی گفت‌وگو در قرآن

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1396 شماره 83
چکیده:
قرآن هرچند که یک کتاب دینی و ایدئولوژیک است، اما تنها کارکرد ارجاعی ندارد. در رساندن محتوا به مخاطبانش از قدرت زبان نهایت بهره را برده و موجب نزدیک شدن آن به زبان شعری و ادبی شده است. حال این سؤال پیش می‌آید که این زبان ادبی به چه شکل در قرآن آمده است؟ قرآن برای رسیدن به هدفش که تأثیر و جلب نظر مخاطب می‌باشد، سبک ادبی منحصر به‌فردی دارد که تابع نظم شعر نیست، ولی از قواعد زبان شعری و نظام آن برخوردار است. با توجه به آرای صورتگرایان که برای بررسی زبان ادبی به تمایز دو فرایند خودکاری و برجسته‌سازی زبان معتقدند، زبان قرآن نیز صرفاً به بیان موضوع نمی‌پردازد، بلکه برای رساندن محتوای معین سعی دارد که در شیوه‌ بیان خود، با بهره‌گیری از زبان ادبی، دریافت مدلول را به تأخیر بیندازد که این امر، ذهن خواننده را درگیر نموده و موجب گسترش معنا می‌شود. این فرایند به‌وسیله‌ تکرار، موجب قاعده‌افزایی و برجسته‌سازی در کلام می‌گردد. در این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی، سعی بر آن است که برجسته‌سازی فعل «قال» و مشتقات آن از طریق تکرار بررسی شود. این فرایند همگام با متن پویای جامعه‌ای که طالب تفکر و تأمل است، راه را برای دیالوگ، چندصدایی و تفاهم هموار می‌کند. در واقع بسامد بالای فعل «قال» و مشتقاتش (1717 بار) در ساختار قرآن و برجسته شدن این کلمه در برونه‌ زبان، چنان قدرتی به درونه‌ زبان بخشیده است که قادر به تحلیل ساختار است.

اصطلاحنامه و تبدیل آن به آنتولوژی

کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » کرسی نقد - 1396

گفت‌وگو؛ هدیه‌ی آن پیرمرد به جهان تنهایان

مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1400 بهمن383

‌توليد محتواي الگوي ارتباطي همسران و انواع آن در قرآن

طرح پژوهشی: قرارداد هاي اعضاي هيئت علمي ومحققين رسمي » از تاریخ: 1397/10/15 تا تاریخ: 1397/06/31

الگوی ارتباطات در قرآن کریم

نویسنده: کریم خان محمدی ،
مقاله نشریه: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی » سال 1386   (پياپي 33)، بهار 1386  شماره1

الگوی جهاد در قرآن و ظرفیت‎های راهبردی آن در حل بحران‎های جهان اسلام

مقاله نشریه: پژوهش های سیاست اسلامی » سال 1398 بهار و تابستان 1398 شماره 15
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397