انسان اجتماعی مبتنی بر نظریه فطرت آیت الله شاه آبادی و دلالتهای آن در گونه شناسی کنش اجتماعی
نویسنده:
علی انصاری مقدم
،
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1398 شماره 38- تابستان1398
چکیده:
انسان موجودی اجتماعی است و ناگزیر باید با سایر افراد جامعه در ارتباط باشد، بی شک تعامل فرد و اجتماع در زندگی انسان، نقش محوری و سازنده دارد. بحث اجتماعی بودن انسان از سابقه دیرینهای برخوردار است. این موضوع در طول تاریخ توسط اندیشمندان غربی و اسلامی با صراحت یا بهصورت ارتکازی مورد توجه قرار گرفته است و پیرامون آن نفیا و اثباتا بحث شده است. این نظریه دارای ابعاد گوناگونی است و از منظرهای مختلف میتواند بررسی شود. آنچه در این پژوهش مورد توجه بوده و به تبیین آن پرداخته شده است، بررسی موضوع آن از دو منظر است: بخش اول، بررسی و تحلیل اندیشه اجتماعی مبتنی بر نظریه فطرت آیت الله شاه آبادی است که در این بخش با پذیرفتن این مفروضه که «فطرت» به عنوان تقریر دینی از سرشت مشترک انسان میتواند در تعریف، قلمرو، ارکان و مبانی انسان اجتماعی نقش عمدهای ایفا نماید و بر آن است تا با بهره گیری از آرا و تقریر آیت الله شاه آبادی تصویری از الگوی انسان اجتماعی بر اساس فطرت ارائه نماید. در بخش دوم پژوهش دلالتها، ظرفیت ها و پیامدهای نظریه ایشان در سه سطح انواع انسان، انواع کنش و انواع جامعه پرداخته شده است. بنابراین کنش نفسانی، عقلانی و دینی (فطری) و جامعه طبیعی، جامعه عقلی و جامعه دینی (فطری) از ظرفیتهای انسان شناسی فطری آیت الله شاه آبادی خواهد بود. در نگاه کلی، یافتههای این پژوهش که با روش تحلیل محتوای و شیوه تحلیلی منطقی همراه با روش دلالت پژوهی نظام مند پیگیری میشود، اثبات میشود که انسان شناسی فطری، نقش محوری در اندیشههای اجتماعی آیت الله شاه آبادی دارد و اجتماعی بودن فطری، بخشی از عناصر کلیدی انسان شناسی فطری اندیشههای اجتماعی ایت الله شاه آبادی را شکل میدهد. در انتها میتوان گفت هدف این رساله آشنایی با افکار و اندیشههای اجتماعی این حکیم بزرگوار و نشان دادن گوشهای از کارکردهای نظریه فطرت ایشان در حوزه اجتماع و کنش اجتماعی میباشد.
انسان موجودی اجتماعی است و ناگزیر باید با سایر افراد جامعه در ارتباط باشد، بی شک تعامل فرد و اجتماع در زندگی انسان، نقش محوری و سازنده دارد. بحث اجتماعی بودن انسان از سابقه دیرینهای برخوردار است. این موضوع در طول تاریخ توسط اندیشمندان غربی و اسلامی با صراحت یا بهصورت ارتکازی مورد توجه قرار گرفته است و پیرامون آن نفیا و اثباتا بحث شده است. این نظریه دارای ابعاد گوناگونی است و از منظرهای مختلف میتواند بررسی شود. آنچه در این پژوهش مورد توجه بوده و به تبیین آن پرداخته شده است، بررسی موضوع آن از دو منظر است: بخش اول، بررسی و تحلیل اندیشه اجتماعی مبتنی بر نظریه فطرت آیت الله شاه آبادی است که در این بخش با پذیرفتن این مفروضه که «فطرت» به عنوان تقریر دینی از سرشت مشترک انسان میتواند در تعریف، قلمرو، ارکان و مبانی انسان اجتماعی نقش عمدهای ایفا نماید و بر آن است تا با بهره گیری از آرا و تقریر آیت الله شاه آبادی تصویری از الگوی انسان اجتماعی بر اساس فطرت ارائه نماید. در بخش دوم پژوهش دلالتها، ظرفیت ها و پیامدهای نظریه ایشان در سه سطح انواع انسان، انواع کنش و انواع جامعه پرداخته شده است. بنابراین کنش نفسانی، عقلانی و دینی (فطری) و جامعه طبیعی، جامعه عقلی و جامعه دینی (فطری) از ظرفیتهای انسان شناسی فطری آیت الله شاه آبادی خواهد بود. در نگاه کلی، یافتههای این پژوهش که با روش تحلیل محتوای و شیوه تحلیلی منطقی همراه با روش دلالت پژوهی نظام مند پیگیری میشود، اثبات میشود که انسان شناسی فطری، نقش محوری در اندیشههای اجتماعی آیت الله شاه آبادی دارد و اجتماعی بودن فطری، بخشی از عناصر کلیدی انسان شناسی فطری اندیشههای اجتماعی ایت الله شاه آبادی را شکل میدهد. در انتها میتوان گفت هدف این رساله آشنایی با افکار و اندیشههای اجتماعی این حکیم بزرگوار و نشان دادن گوشهای از کارکردهای نظریه فطرت ایشان در حوزه اجتماع و کنش اجتماعی میباشد.
انسان اجتماعی مبتنی بر نظریه فطرت آیت الله شاه آبادی و دلالتهای آن در گونه شناسی کنش اجتماعی
3/21/2019 12:00:00 AM
روش شناسی اندیشه های اجتماعی استاد مرتضی مطهری با تأکید بر نظریه فطرت
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
بررسی انتقادی نظریه زبانی ویتگنشتاین و دلالتهای آن در اندیشه اجتماعی وینچ با تاکید بر دیدگاه محقق اصفهانی
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم اجتماعی - 1391 - [کارشناسی ارشد]
بررسی تطبیقی روش شناسی اندیشه اجتماعی امام خمینی و آیت الله نایینی با تأکید بر نظریه ولایت فقیه
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
بررسی تبیین تکاملی ماهیت انسان و مقایسه آن با نظریۀ فطرت در جهان بینی دینی (با تأکید بر انسان بهعنوان موجودی اخلاقی)
نویسنده:
هاله عبداللهی راد
،
مقاله نشریه: پژوهشهای عقلی نوین » سال 1396 شماره 3
نظریه فطرت و بازتاب های آن در حوزه اخلاق و سیاست
نویسنده:
فاطمه رجبی
، استاد راهنما:
احمد واعظی جزئی
، استاد مشاور 1:
محسن جوادی
، استاد مشاور 2:
عباس ایزدپناه
،
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1393 - [دکتری]
مطالعه موردی موانع عدالت اجتماعی در قرآن (مبتنی بر نظریه زمینه ای)
نویسندگان:
سید علی نقی ایازی*
،
محمدعلی ایازی
،
مقاله نشریه: تحقیقات علوم قرآن و حدیث » سال 1401 دوره 19، شماره 3 (پاییز 1401)
چیستی مسئله در دانش سیاست گذاری مبتنی بر نظریه جهان های اجتماعی
مقاله نشریه: دین و سیاست فرهنگی » سال 1402 دوره 10، شماره 1 (بهار و تابستان 1402)
بررسی افعال ارادی انسان از منظر حکمت متعالیه و دلالت های آن در تحلیل کنش اجتماعی
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
نظام معرفت شناسی آیت الله خامنه ای در تحلیل مسائل اجتماعی سیاسی
نویسندگان:
حسین میرچراغ خانی*
،
مسعود معینی پور
،
مقاله نشریه: پژوهش های راهبردی سیاست » سال 1398 بهار 1398 شماره 28