چکیده:
فهم متون از مهم‌ترین مباحث مطرح در حوزۀ علوم انسانی و از دغدغه‌های اصلی صاحب‌نظران بوده است. ژاک دریدا با طرح راهبرد ساخت‌شکنی، جریان نوی را در این عرصه‌ایجاد کرد. او با زیرساخت فکری برگرفته از هستی‌شناسی مارتین هایدگر، هرمنوتیک حاکم بر اندیشه‌های فیلسوفان غرب را به‌چالش‌کشید. نیز با تردید‌افکنی در دسته‌بندی‌‌ها و قوانین زبان‌شناسانه از قبیل دالّ، مدلول، نشانه، تمایز، کلام‌محوری و آوامحوری به این نتیجه رسید که هر دالّ می‌تواند مدلول‌هایی متفاوت داشته‌ باشد. او بزرگ‌ترین مانع در فهم متون را ساخت خود متون می‌دانست؛ از‌این‌رو بدون ارائه هیچ دلیل علمی و عقلی با اندیشه‌های هوسرل در پدیدار‌شناسی و آرای لوی‌اشتراوس در ساختارگرایی و نیز آرای سوسور در نشانه‌شناسی به مخالفت برخاست و نتیجه گرفت که با وجود دلالت بی‌پایان نشانه‌ها بر یکدیگر، زمینۀ جدایی دالّ همیشه‌دلالت‌گر از مدلول پیوسته‌غایب ‏‏فراهم می‌شود؛ از همین‌رو نتیجه گرفت که دستیابی به یک فهم قطعی و حقیقی از متون غیر‌ممکن است. در این مقاله کوشیده‌ایم به تحلیل انتقادی این نظریه به روش توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای تعقّلی ـ منطقی بپردازیم و درستی یا نادرستی آن را به بحث گذاریم.

دانــلود