بازخوانی و تعمیم ادله منع اجرای حدود در سرزمین دشمن در جهان معاصر

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 3
چکیده:
یکی از موضوعاتی که در متون روایی به آن اشاره شده و متعاقباً فقهای امامیه بدان پرداخته‌اند، حکم منع ‌اجرای‌ حدود در سرزمین دشمن است. این حکم به دو صورت مطلق و مقید وارد شده‌ است. در حکم مطلق، اجرای حد در سرزمین دشمن به­ طور کلی ممنوع اعلام شده ‌‌است، اما در حکم مقید، منع اجرای آن در سرزمین دشمن منوط به خوف الحاق محکوم علیه به دشمن شده‌ است. برخی، «خوف الحاق به دشمن» را علت حکم و بعضی آن را حکمت حکم می‌دانند؛ لکن عده‌ای با برگزیدن یک رویکرد ترکیبی، جمع بین علت و حکمت در یک حکم را ممکن دانسته‌اند. این پژوهش با پذیرش دیدگاه اخیر معتقد است؛ خوف الحاق به دشمن از آن جهت که قابلیت تسرّی به احکام مشابه مانند شلاق تعزیری یا قصاص را دارد، علت حکم است و از آن جهت که در صورت فقدان آن و وجود تبعات دیگر، باز هم باید از اجرای مجازات‌ حدّی و نظیر آن خودداری نمود، حکمت حکم است. به اعتقاد نگارندگان، با شکل‌گیری سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشری و ظهور تکنولوژی‌های نوین، الحاق فرد به دشمن نسبت به زمان معصوم؛ آسان‌تر و پیامدهای آن برای جامعه اسلامی گسترده‌تر ‌است. همچنین توسعه فضای سایبر در عصر جهانی‌شدن، باعث کاهش اهمیت مرزهای جغرافیایی شده و نیز تمییز مفهوم سرزمین دشمن را با ابهام مواجه ساخته‌ است؛ لذا بازخوانی و تعمیم این حکم به دیگر مجازات‌های در حال اجرا در سرزمین‌های اسلامی ضروری است.

اجرای علنی حدود از نظرِ فقه و قانون

مقاله نشریه: فقه » سال 1397 شماره 96

اجرای علنی حدود از نظر فقه و قانون

مقاله نشریه: فقه » سال 1397 زمستان 1397 شماره96

مسائل علم و اخلاق در جهان معاصر

مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1385 2.3

چشم انداز فرهنگ دینی در جهان معاصر

نویسنده: احمد واعظی ،
مقاله نشریه: مسجد » سال 1381 فروردين و ارديبهشت 1381  شماره61

بایسته های پژوهشی در موضوع قرآن و جهان معاصر

نویسنده: حسینعلی رحمتی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1386 49-50
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397