چکیده:
امروزه با تفوق مباحث هستی‌شناسی بر معرفت‌شناسی و طرح ناگذرایی وجودی، فرافعلیت و فرونکاستن واقعیت به فعلیت و حادثه قابل‌مشاهده و طرح لایه‌لایه‌بودن واقعیت، ناگزیر اعتراف به موجودی مطلق می‌شود که برخلاف مشروط و ممکن‌بودن هر شیئی، شرطِ بلاشرط و مطلقِ هر شرط و امکانی به‌شمار می‌رود.
لزوم توجیه‌پذیری مابعدالطبیعی آرمان‌های بشری، زمینه مستعد تاریخی دین در پذیرش این آرمان‌ها، توجه به رابطه مفهومی خدا و انسان و قابلیت‌های او، به مثابه مبنای توجیه‌پذیری حقوق انسانی، توجه به حکایت‌گری و زبان گزاره‌ای دین و معطوف به حقیقت و فرونکاهیدن دین به عرصه ایمان، تجربه دینی شخصی و گروهی و نیز محروم‌نکردن دین از عقلانیت داوری ـ که تنها با گفت‌وگوی دینی و گشودگی نسبت به نقد به دست می‌آید ـ توجه واقع‌گرایانه به حقایق تاریخی و کنار‌‌‌‌زدن پرده‌ها‌‌ی واهی و القایی سکولاریسم و پی‌بردن به غفلت‌های تاریخی و برملا شدن آثار منطقی و اجتماعی جریانات غیردینیِ انسان‌انگارانه و پَسامدرنیستی از نشانه‌ها‌‌یی هستند که فضا را برای «چرخش دینی» معاصر مهیا کرده‌اند.

دانــلود