تأملی تطبیقی بر دیات صدمات خطایی مسری و غیر مسری در فقه و حقوق کیفری (نقد و پیشنهاد اصلاح ماده 539 قانون مجازات اسلامی)
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 1
کلیدواژه:
تداخل جنایات
،
تداخل الجنایات
،
Crime interruption
،
سرایت
،
contagion
،
التسری – الموت – المادة 539 من قانون العقوبات الإسلامی
،
Death
،
مرگ
،
ماده539 ق.م.ا
،
the article 539 of Islamic Penal Code
چکیده:
صدمات متعدد می تواند ناشی از ضربه واحد یا ضربات متعدد باشد که در فرض سرایت و عدم سرایت از چهار فرض خارج نیست: 1. هیچ یک از صدمات سرایت نکند؛ 2. همه صدمات باهم سرایت کرده و منجر به جنایت جدید شوند؛ 3. برخی از صدمات سرایت کرده و موجب آسیب بزرگتر گردند. و 4. برخی از صدمات سرایت کرده و موجب مرگ مجنی علیه گردند. قانونگذار در مقام وضع تعیین دیه فرض اول و دوم، همسو با مبانی فقهی به ترتیب حکم به تعدد دیات (538 ق.م.ا) و تداخل دیات (صدر بند ب 539 ق.م.ا) کرده است. همچنین چگونگیِ تعیین دیه در فرض سوم و چهارم، در ادامه بند ب ماده 539 ق.م.ا. بیان کرده است؛ هرچند حکم قانونگذار در مورد فرض سوم، مطابق با مبانیِ فقهی است، اما در مورد فرض چهارم با نقدهای جدّی مواجه است. مقاله حاضر درصدد است، اصل مباحث را پیرامون فرض چهارم بر اساس تفکیک میان ضربه واحد و ضربات متعددـ متوالی و غیرمتوالی ـ طرح نماید و بر خلاف ماده قانونی اثبات کند که در فرض سرایت برخی از صدمات و مرگ مجنی علیه تنها دیه نفس لازم است و نیازی به محاسبه صدمات غیر مسری نیست؛ مگر در مواردی که ضربات متعدد با فاصله زمانی باشد.
صدمات متعدد می تواند ناشی از ضربه واحد یا ضربات متعدد باشد که در فرض سرایت و عدم سرایت از چهار فرض خارج نیست: 1. هیچ یک از صدمات سرایت نکند؛ 2. همه صدمات باهم سرایت کرده و منجر به جنایت جدید شوند؛ 3. برخی از صدمات سرایت کرده و موجب آسیب بزرگتر گردند. و 4. برخی از صدمات سرایت کرده و موجب مرگ مجنی علیه گردند. قانونگذار در مقام وضع تعیین دیه فرض اول و دوم، همسو با مبانی فقهی به ترتیب حکم به تعدد دیات (538 ق.م.ا) و تداخل دیات (صدر بند ب 539 ق.م.ا) کرده است. همچنین چگونگیِ تعیین دیه در فرض سوم و چهارم، در ادامه بند ب ماده 539 ق.م.ا. بیان کرده است؛ هرچند حکم قانونگذار در مورد فرض سوم، مطابق با مبانیِ فقهی است، اما در مورد فرض چهارم با نقدهای جدّی مواجه است. مقاله حاضر درصدد است، اصل مباحث را پیرامون فرض چهارم بر اساس تفکیک میان ضربه واحد و ضربات متعددـ متوالی و غیرمتوالی ـ طرح نماید و بر خلاف ماده قانونی اثبات کند که در فرض سرایت برخی از صدمات و مرگ مجنی علیه تنها دیه نفس لازم است و نیازی به محاسبه صدمات غیر مسری نیست؛ مگر در مواردی که ضربات متعدد با فاصله زمانی باشد.
تأملی تطبیقی بر دیات صدمات خطایی مسری و غیر مسری در فقه و حقوق کیفری (نقد و پیشنهاد اصلاح ماده 539 قانون مجازات اسلامی)
3/21/2019 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
لزوم رعایت ترتیب در اجرای مجازات محارب (نقد و پیشنهاد اصلاح مادۀ 283 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392)
مقاله نشریه: فقه » سال 1396 شماره 92
تعارض بیّنه و سند رسمی از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه ایران (پیشنهاد اصلاح ماده 1309 قانون مدنی)
نویسندگان:
ابوالقاسم علیدوست
،
حسین عندلیب
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 4
نقدی فقهی بر ماده 665 قانون مجازات اسلامی (دیه بیضه)
نویسنده:
روح الله اکرمی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1396 شماره 89
تحلیل فقهی - حقوقی مجازات جیب بر (طرار) نقدی بر ماده 657 قانون مجازات اسلامی
نویسنده:
علی اکبر ایزدی فرد
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1395 شماره 1
تعارض علم اجمالی با قسم و قسامه: نقدی بر ماده 477 قانون مجازات اسلامی
نویسنده:
اسماعیل آقابابایی *
،
مقاله نشریه: حقوق اسلامی » سال 1396 پاييز 1396 شماره54
قلمرو اعتبار قسامه در تعدد دعوا بر موضوع واحد (نقدی بر ماده 325 قانون مجازات اسلامی)
نویسنده:
اسماعیل آقابابایی*
،
مقاله نشریه: حقوق اسلامی » تابستان 1398 شماره 61
نقد و تحلیل مبانی فقهی بخش اخیر ماده ۶۶۲ قانون مجازات اسلامی «دیه آلت تناسلی عنین»
نویسنده:
صدیقه حاتمی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1399 شماره 104
واکاوی مصادیق تعزیرات منصوص در فقه امامیه (تبیین تبصره 2 ماده 115 قانون مجازات اسلامی سال 92)
نویسندگان:
محمدجواد اکبری
،
سیدحسین هاشمی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1395 شماره 3