عقل گرایی سید رضی در تفسیر
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1396 شماره 82
چکیده:
یکی از روشهای تفسیری کهن عقلگرایی در تفسیر است. با توجه به اینکه قرن چهارم هجری نقطه آغاز این جریان بوده و از آنجا که سید رضی جزء پیشگامان این شیوه در این دوره است، واکاوی مؤلفههای عقلگرایی در آرای تفسیری وی مد نظر قرار گرفت. این بررسی نشان داد که عقل ابزاری بیشتر از عقل منبعی مورد استفاده سید بوده است. استفاده از عقل بهعنوان قرینه تأویل آیات و تفسیر آیات بر معانی استعاری و مجازی، استفاده از بداهت عقلی بهعنوان قرینه حمل آیات بر معانی استعاری، تحلیل مفاهیم ادبی با تحلیل عقلی، تحلیل عقلی موضوع سخن و نقد و بررسی اقوال با توجه به ملاکهای عقلی، مهمترین مؤلفههای عقلگرایی در روش تفسیری سید رضی است. در کنار تأویلات و تفاسیر ضابطهمند همسو با مفسران خردگرای معتزلی، تأویلات فاقد شواهد و ادله کافی، ازجمله روایات معصومین، از مشخصههای روش تفسیری وی بوده است.
یکی از روشهای تفسیری کهن عقلگرایی در تفسیر است. با توجه به اینکه قرن چهارم هجری نقطه آغاز این جریان بوده و از آنجا که سید رضی جزء پیشگامان این شیوه در این دوره است، واکاوی مؤلفههای عقلگرایی در آرای تفسیری وی مد نظر قرار گرفت. این بررسی نشان داد که عقل ابزاری بیشتر از عقل منبعی مورد استفاده سید بوده است. استفاده از عقل بهعنوان قرینه تأویل آیات و تفسیر آیات بر معانی استعاری و مجازی، استفاده از بداهت عقلی بهعنوان قرینه حمل آیات بر معانی استعاری، تحلیل مفاهیم ادبی با تحلیل عقلی، تحلیل عقلی موضوع سخن و نقد و بررسی اقوال با توجه به ملاکهای عقلی، مهمترین مؤلفههای عقلگرایی در روش تفسیری سید رضی است. در کنار تأویلات و تفاسیر ضابطهمند همسو با مفسران خردگرای معتزلی، تأویلات فاقد شواهد و ادله کافی، ازجمله روایات معصومین، از مشخصههای روش تفسیری وی بوده است.
عقل گرایی سید رضی در تفسیر
3/21/2017 12:00:00 AM
نگاهی به «حقائق التأویل» سید رضی
نویسنده:
سید مصطفی احمدزاده
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1379 23-24
نگاهی به ((حقائق التاویل)) سید رضی
نویسنده:
سید مصطفى احمدزاده
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1379 سال 1379 - شماره 23
عقل گرایى و نقل گرایى در فقه سیاسى شیعه
نویسنده:
سیدمحسن آل غفور
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1380 سال چهارم - شماره چهاردهم - تابستان 80
جایگاه عقل در تفسیر المیزان
نویسنده:
سعید روستاآزاد
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1390 (پياپي 62)، تابستان 1390 شماره2
عقل گرایی اعتدالی - انتقادی در پذیرش باورهای دینی
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی*
،
مقاله نشریه: هستی و شناخت (نامه مفید) » سال 1393 1393 شماره2