چکیده:
منشأ بسیاری از تحولات مهم در جامعه اسلامی از صدر اسلام، دین و ارکان آن بوده است. یکی ار این ارکان در اسلام فریضه حج است که هدف آن، توحید،اتحاد مسلمانان بوده و توانسته بر جامعه و مسائل آن تاثیر گذارد. و همچنین از آن تاثیر بپذرد. حج گزاری ایرانیان شیعی مذهب در دوره صفوی و دشواری ها و موانع حجاج ایرانی در پرتو مناسبات بین دو دولت صفوی - عثمانی، با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و با روش توصیفی تحلیلی، مورد بررسی این پژوهش است. در این رساله پژوهشگر می کوشد درباره حج گذاری در دوره صفویه به پرسشهای زیر پاسخ دهد: ‎۱- با عنایت به استقرار حرمین شریفین در قلمرو حکومت سنی مذهب عثمانی، حج گزاری ایرانیان شیعی در دوره صفوی با چه موانع و مشکلاتی همراه بوده و چگونه برگزار می شد؟ ‎۲- مناسبات دوستانه و خصمانه ایران و عثمانی، چه تاثیری بر حج گزاری ایرانیان داشت؟ ‎۳- فراز و فرود حکومت صفویان در مراحل تکوین، تحکیم و اضمحلال، چه پیوندی با موضوع حج و حج گزاری ایرانیان داشت؟ ‎۴- بررسی کم و کیف فریضه حج در پرتو مناسبات ایران و عثمانی و اینکه آیا مناقشات فی مابین دو دولت اسلامی بر موضوع حج تاثیرگزار بوده و یا اساسا فریضه حج ورای کشمکش های سیاسی و مذهبی لحاظ می شده است؟ در دوره صفویه، سرزمین مکه تحت سیطره عثمانی های سنی مذهب، بود و ایرانیان شیعی بر آن تسلط نداشتند؛ ایرانیان هر ساله برای رفتن به حجاز و انجام این فریضه دینی، می بایست از خاک عثمانی عبور کرده تا به سرزمین مکه برسند، با توجه به مسائل سیاسی، فرهنگی - مذهبی، امنیتی و اقتصادی، که بین دولت عثمانی و صفوی بود؛ انجام حج توسط ایرانیان شیعی، همواره با دشواری هایی مواجه بوده و در گرو روابط سیاسی دو کشور رقم می خورد هر گاه حسن روابط بین دولتین بوده، سفر حج و برگزاری آن نسبتا خوب و با دشواری ای کمتری همراه بود، اما با بحرانی شدن روابط و به تبع آن، سفر حج ایرانیان با خطرها و دشواری های فروان همراه بود. گاهی نیز از سوی دولتین، حج ایرانیان از مسیر بصره ممنوع شده و سالها به تاخیر می افتاد. بخشی از مشکلات حج این دوره به اعراب بدوی و راهزنان طول مسیر برمی گشت؛ آنان مشکلات و دشواری های فراوانی را برای حجاج ایجاد می کردند، وجود این قبایل بدوی در مسیر بصره، مهمترین دغدغه ایرانیان بود.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد