ماهیت عمق وفضای محاذی زمین از حیث «عینیت»، «حق» و «منفعت»

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1400 شماره 1
چکیده:
فراهم‌شدن شرایط برای قدرت بهره‌برداری بیشتر در عمق و فضای محاذی زمین، زمینه را برای طرح سؤالاتی در مورد مالکیت شرعی فراهم کرده است. از جملۀ مهم‌ترین این سؤالات، این است که آیا می‌توان در قالب عقود یا ایقاعات، عمق و فضای محاذیِ زمین را مستقل از سطح آن، به غیر انتقال داد یا خیر؟ پژوهش حاضر، تلاش می‌کند پاسخی بیابد که در چارچوب موازین فقهی، چگونگی انتقال را در قالب اعمال حقوقی­ای که عین‌بودن، شرط معوّض در آنها است، مشخص نماید.
در این راستا، با توجه به اینکه غالب اعمال حقوقی به‌گونه‌ای است که عینیت‌داشتن، شرط معوّض در آنها است (مانند خریدوفروش و اجاره)، ماهیت عمق و فضای محاذی ‌زمین از حیث «عینیت»، «حق» و «منفعت» بررسی شده و درنهایت عین‌بودنِ آن پذیرفته شده و همچنین حق و منفعت‌بودنش ردّ شده است. درنتیجه عمق و فضای محاذی زمین می‌تواند به‌نحو مستقل در آن دسته از معاملاتی که بنابر موازین فقهی شرط مبیع، عین‌بودن است و عینیت در آن دخالت دارد (مانند بیع، اجاره و وقف) مورد نقل‌وانتقال قرار گیرد.
 

ماهیت فقهی امنیت؛ حق یا حکم؟

مقاله نشریه: فقه حکومتی » سال 1397 بهار و تابستان 1397 شماره5

معرفت تاریخی و عینیت تاریخ از نظرگاه مقریزی

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1391 شماره 4 - زمستان 91 - مسلسل 52

درگیری حق با حق و حق با باطل

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1369 شماره 107

امیرالمومنین و دفاع از حق خود

مقاله نشریه: مبلغان » سال 1385 مهر و آبان 1385  شماره83

فروزان هستم از سیاره‌ی زمین

مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1394 شماره 303

زمین از دید یک پرنده

مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1396 تیر 96

معنا و لوازم حق تکوینی و حق اعتباری

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1393 پاییز 93 - مسلسل 21

فروغ حق: مصاف حق و باطل از نهضت حسینی تا انقلاب مهدوی

نويسنده: رحیم کارگر ،
کتاب: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عج) - 1389
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397