چکیده:
مکتب تشیع در ایران پیشینه دیرینه‌ای دارد اما تکمیل و رشد اصلی آن در عصر امام رضا صورت گرفته است. یاران مخلص امام علی ، موالیان، علویان، داعیان عباسی باعث رشد تشیع در ایران بودند اما به خاطر سیطره مکتب اهل سنت و ارتباط محدود ایرانیان با ائمه اطهار ، تشیع با گرایش‌های مختلفی مانند زیدیه، کیسانیه، اسماعیلیه، فطحیه و شیعه عباسی ایجاد شده بود. موضوع این پژوهش بررسی نقش امام رضا و اعقاب‌شان که شامل امام جواد و امام هادی و جناب موسی مبرقع و فرزندان‌شان که تا الان در ایران حضور دارند در گسترش و تعمیق تشیع در ایران میباشد که به اقدامات و عملکرد این عزیزان از سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و علمی گرفته تا روش‌های مختلف نظری و عملی خواهد پرداخت که نتیجه این روش‌ها، عملکردها و اقدامات و فعالیت‌ها، رشد و تثبیت شیعه اثنی عشری اعتقادی در ایران میباشد و ایران به عنوان پایگاه تشیع در جهان به حساب میآید. بعد از حضور سه ساله امام رضا در ایران و اقدامات همه گونه ایشان، تلاش‌های امام جواد ، امام هادی و هجرت موسی مبرقع و فرزندانشان تشیع در نقطه نقطه ایران گسترش پیدا کرده و وسعت جغرافیای تشیع را به دنبال خود داشته است. هجرت امام رضا و فرزندانش به ایران و اقدامات و فعالیت‌های ایشان از قبولی ولایتعهدی گرفته تا تربیت شاگردان خاص، مناظرات، تشکیل کلاس‌های درس و حوزه علمیه و... موجب شد شیعه زیدی، عباسی و اسماعیلی را به تشیع اثنی عشری و اعتقادی تبدیل نمودند و نتیجه فعالیت‌های ایشان و فرزندان‌شان، آزادیهای نسبی شیعیان، هجرت سادات و امامزادگان به ایران، تشکیل حوزه‌های علمیه، رشد علمی و فرهنگی دینی، به وجود آمدن فرهنگ رضوی و علوی در ایران فرهنگ مهدوی و انتظار را به دنبال خود داشت. در واقع نتیجه اصلی آمدن امام به ایران و تلاش و فعالیت‌های فرزندان‌شان در ایران تثبیت امامت و به وجود آمدن حرم‌های امام‌زادگان و قدمگاه‌ها و حرم مطهر امام رضا را به دنبال خود داشت و ایران پایگاه اصلی تشیع در دنیا تبدیل شد. روش تحقیق در این پژوهش، تاریخی توصیفی و تحلیلی است. منابع استفاده شده در این تحقیق شامل منابع متقدم و متأخر عربی و فارسی اعم از تاریخی، روایی، تفسیری کلامی و غیره است. واژه‌های کلیدی: امام رضا ، تشیع، امامیه، ایران، اعقاب، اعقاب امام رضا.

دانــلود