چکیده:
پژوهش حاضر درصدد ارائه گزارش توصیفی- تحلیلی از روند تاثیر گذاری دیدگاهها و اندیشه های امام خمینی بر جریانهای فکری - سیاسی حوزه علمیه قم در مقطع زمانی ۱۳۵۷-‎۱۳۴۰ ش می باشد. بازگشت مذهب به عرصه اجتماع از دهه ‎۲۰ و ‎۳۰ ش و تکثر فهمها و برداشت ها از متون دینی باعث تداوم یا ظهور جریان های فکری- سیاسی متفاوتی در درون حوزه علمیه قم گردید. امام خمینی با رهبری عالمانه و جاذبه فراگیر خود توانست بر جریانات حوزوی تاثیر گذاشته و آنها را در روند کلی انقلاب قرار دهد. جریانهای فکری بازتاب مجموعه ای از باورها، پیش فهم ها و جهان بینی ها می باشند که طیف وسیعی از نیروهای اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهند. نقش و جایگاه حوزه علمیه قم در ترویج تشیع و همچنین در تحولات سیاسی- اجتماعی ایران و مقابله آن با جریان غیر دینی شدن جامع‎۹ از نکات قابل توجه می باشد. در این میان گفتمان حاکم و غالب بر حوزه علمیه قم در آن دوره بر مفاهیم و آموزه های دینی به معنای سنتی آن تاکید داشته و در برابر هر نوع تغییر و بازنگری نسبت به مفاهیم، از خود مقاوت نشان می دهد. نقض رهبران در تحولات اجتماعی بطور اعم و کارکردهای رهبری و جایگاه مرجع تقلید در جوامع شیعی بطور اخص از مسائل حائز اهمیت در انقلاب اسلامی ایران می باشد. امام خمینی به عنوان ایئولوگ و در نقش بسیج گر، با رویکرد انقلابی و احیای اندیشه دینی و بازگشت به اسلام واقعی و با طرح بحث ولایت فقیه و حکومت اسلامی به سبک نوین و با کمک حوادث تاریخی پیش آمده، توانست با گفتمان سیاست پرهیزی حاکم بر جریانات حوزوی را به سمت استقرار گفتمان مبارزه عملی برای تحقق حکومت اسلامی سوق بدهد.

دانــلود