ارزش معرفت شناسی دلیل نقلی
نویسنده:
عبدالله محمدی
، استاد راهنما:
محمد حسین زاده یزدی
، استاد مشاور 1:
محمد لگن هاوزن
، استاد مشاور 2:
یارعلی کرد فیروزجایی
،
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1395 - [دکتری]
کلیدواژه:
اعتماد
،
تحویل گرایی
،
توجیه
،
دلیل نقلی
،
غیرتحویل گرایی
،
معرفت شناسی
،
معرفت شناسی اجتماعی
چکیده:
بیشترین شناخت های بشر از راه دلیل نقلی کسب می شود. در این میان اعتبار معرفت شناختی دلیل نقلی مهم ترین پرسشی است که ذهن معرفت شناسان را به خود مشغول کرده است. اما این مسئله به چند پرسش بنیادین دیگر منشعب می شود: آیا دلیل نقلی توجیه خود را از سایر منابع معرفتی به دست میآورد یا اینکه برای توجیه خود نیازمند سایر منابع معرفتی نیست. معرفت شناسان غربی در پاسخ به این سؤال دو نظریه «تحویل گرایی» و «غیرتحویل گرایی» را مطرح کردند. غیرتحویل گرایان برآنند که دلیل نقلی منبع معرفتی مستقلی در کنار حس و استدلال عقلی است و انسان ها برای پذیرش دلیل نقلی موجه بوده و نیازمند مدرک و دلیل اثباتی نیستند و نبود قرینه بر خلاف کافی است. تحویل گرایان، برخلاف غیر تحویل گرایان معتقدند عدم قرینه بر خلاف کافی نیست و شنونده باید دلیل اثباتی برای پذیرش دلیل نقلی داشته باشد. دلیل نقلی اعتبار خود را از سایر منابع مانند حس و حافظه و عقل دریافت می کند. این رساله ادله هر دو گروه را بررسی کرده و پس از نشان دادن اشکالات هر دو، قرابت دیدگاه تحویل گرایان با اکثریت دانشمندان مسلمان علم اصول را آشکار می سازد. پرسش مبنایی دیگر آن است که آیا دلیل نقلی انتقال دهنده معرفت است یا تولید کننده آن؟ این تحقیق پس از بررسی ادله هر دو دسته اثبات می کند دلیل نقلی نه انتقال دهنده معرفت و نه تولیدکننده آن است. پرسش مهم دیگر آن است که دلیل نقلی چه درجه-ای از معرفت را ایجاد می کند. این موضوع در میان معرفتشناسان غربی کمتر مورد توجه بوده است. این رساله با اشاره به تقسیمات دلیل نقلی از جمله تقسیم به خبر متواتر و واحد، مرتبه معرفتی حاصل از هر یک را جداگانه بررسی کرده است. همچنین توجیه دلیل نقلی را نه بر اساس تحویل گرایی و غیرتحویل-گرایی بلکه بر اساس میزان معرفت حاصل از دلیل نقلی واکاوی کرده است. در این رساله اثبات می شود خبر متواتر مفید قطع و خبر واحد در بسیاری از موارد مفید اطمینان بوده و قطع و اطمینان هر دو ارزش معرفت شناختی دارند. واژگان کلیدی: معرفتشناسی، دلیل نقلی، توجیه، تحویل گرایی، غیرتحویل گرایی، اعتماد، معرفت شناسی اجتماعی.
بیشترین شناخت های بشر از راه دلیل نقلی کسب می شود. در این میان اعتبار معرفت شناختی دلیل نقلی مهم ترین پرسشی است که ذهن معرفت شناسان را به خود مشغول کرده است. اما این مسئله به چند پرسش بنیادین دیگر منشعب می شود: آیا دلیل نقلی توجیه خود را از سایر منابع معرفتی به دست میآورد یا اینکه برای توجیه خود نیازمند سایر منابع معرفتی نیست. معرفت شناسان غربی در پاسخ به این سؤال دو نظریه «تحویل گرایی» و «غیرتحویل گرایی» را مطرح کردند. غیرتحویل گرایان برآنند که دلیل نقلی منبع معرفتی مستقلی در کنار حس و استدلال عقلی است و انسان ها برای پذیرش دلیل نقلی موجه بوده و نیازمند مدرک و دلیل اثباتی نیستند و نبود قرینه بر خلاف کافی است. تحویل گرایان، برخلاف غیر تحویل گرایان معتقدند عدم قرینه بر خلاف کافی نیست و شنونده باید دلیل اثباتی برای پذیرش دلیل نقلی داشته باشد. دلیل نقلی اعتبار خود را از سایر منابع مانند حس و حافظه و عقل دریافت می کند. این رساله ادله هر دو گروه را بررسی کرده و پس از نشان دادن اشکالات هر دو، قرابت دیدگاه تحویل گرایان با اکثریت دانشمندان مسلمان علم اصول را آشکار می سازد. پرسش مبنایی دیگر آن است که آیا دلیل نقلی انتقال دهنده معرفت است یا تولید کننده آن؟ این تحقیق پس از بررسی ادله هر دو دسته اثبات می کند دلیل نقلی نه انتقال دهنده معرفت و نه تولیدکننده آن است. پرسش مهم دیگر آن است که دلیل نقلی چه درجه-ای از معرفت را ایجاد می کند. این موضوع در میان معرفتشناسان غربی کمتر مورد توجه بوده است. این رساله با اشاره به تقسیمات دلیل نقلی از جمله تقسیم به خبر متواتر و واحد، مرتبه معرفتی حاصل از هر یک را جداگانه بررسی کرده است. همچنین توجیه دلیل نقلی را نه بر اساس تحویل گرایی و غیرتحویل-گرایی بلکه بر اساس میزان معرفت حاصل از دلیل نقلی واکاوی کرده است. در این رساله اثبات می شود خبر متواتر مفید قطع و خبر واحد در بسیاری از موارد مفید اطمینان بوده و قطع و اطمینان هر دو ارزش معرفت شناختی دارند. واژگان کلیدی: معرفتشناسی، دلیل نقلی، توجیه، تحویل گرایی، غیرتحویل گرایی، اعتماد، معرفت شناسی اجتماعی.
ارزش معرفت شناسی دلیل نقلی
3/20/2016 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
منابع معرفت شناختی ارزش ها
نویسندگان:
آفرین قائمی*
،
کریم خانمحمدی
،
مقاله نشریه: معرفت » سال 1394 (پياپي 208)، فروردين 1394 شماره1
ارزش معرفت شناسی علم حضوری با تاکید بر پاسخ به شبهات
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1393 تابستان 1393 شماره20
ارزش معرفت شناسی علم حضوری با تأکید بر پاسخ به شبهات
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1393 تابستان 93 - مسلسل 20
معرفت شناسی مهدویت پژوهی
نویسنده:
حسین الهی نژاد*
،
مقاله نشریه: مشرق موعود » سال 1393 بهار 1393 شماره29
مهدویت پژوهی ، مسئله شناسی ، معرفت شناسی و مبانی شناسی
نویسنده:
حسین الهی نژاد
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1395
حکمت متعالیه: معرفت شناسی سیاسی
نویسنده:
محمد پزشگی *
،
مقاله نشریه: نشریه پژوهش های نوین دینی » سال 1399 دوره 1، شماره 2 (پاییز 1399)
حکمت متعالیه معرفت شناسی سیاسی
نویسنده:
محمد پزشگی*
،
مقاله نشریه: نشریه پژوهش های نوین دینی » سال 1401 دوره 2، شماره 2 (تابستان 1401)