تأثیر ظلم بر فروپاشی جوامع از دیدگاه سنت های تاریخی قرآن
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
تاریخ همواره، شاهد و حکایت کننده چگونگی پیدایش، به اوج رسیدن و افول با فروپاشی جوامع بوده است. در یک بررسی کلی علل فروپاشی جوامع را می توان در دو دیدگاه مطرح کرد: ۱ - دیدگاه تفکر مادی که عوامل انحطاط و فروپاشی (هلاکت) جوامع را فقط عواملی مانند سوء مدیریت، بحران اقتصادی و سیاسی و... دانست. ۲- دیدگاه تفکر الهی: اینکه علاوه بر عوامل طبیعی و مادی در انحطاط و فروپاشی جوامع، باید ریشه های فروپاشی را در عواملی مانند: ظلم (بی عدالتی)، فساد اخلاقی حاکمان و مردم، امر به معروف و نهی از منکر و... جستجو کرد. قرآن کریم به عنوان یک کتاب آسمانی هدایت (اجتماعی) در بیشتر سوره ها با اشاره یا تفصیل، به سرگذشت اقوام پیشین پرداخته، مانند: تلک القری نقص علیک من انبائها و یکی از عوامل مهم هلاکت جوامع را ظلم می داند؛ مانند: و کم قصمنا من قریة کانت ظالمة و انشانا بعدها قوم آخرین و تلک القری اهلکناهم لما ظلمو. اما بیشتر کتابهایی که در مورد عوامل انحطاط جوامع یا سنن اجتماعی الهی نوشته شده، فقط اشاره ای به عامل ظلم داشته و به بررسی موردی ظلم و میزان تاثیرات آن در فروپاشی جوامع، خصوصا از دیدگاه قرآن نپرداخته اند و حتی برخی ویسندگان به لزوم پرداختن جداگانه و تفصیلی این مورد، تصریح کرده اند. ولی تا کنون این سوال مهم یعنی میزان تاثیر ظلم در فروپاشی جوامع از دیدگاه سنت های الهی در قرآن، پرداخته است. شیوه و روش پاسخ به این سوال این گونه بوده که ابتدا با استفاده از کتب لغت و تفسیر، مفاهیم اصلی بحث، یعنی ظلم، هلاکت (فروپاشی)، جامعه و سنت، به طور دقیق بررسی و اشاره ای هم به سایر عوامل مهم در فروپاشی شده و در مرحله بعد با تکیه بر نظر قرآن در مورد سنت های تاریخی، ظلم در تاریخ جوامع مورد بررسی قرار گرفته است، لذا فقط جوامعی که قرآن به آنها تصریح کرده ذکر شده است. حاصل بررسی این مراحل این شد که خداوند متعال با فرستادن پیامبران در پی اجراای کامل عدالت در جوامع انسانی به طور کامل اجرا نشود، ظلم با همه انواعش بوده است و اینکه علت اصلی هلاکت جوامع هم، ظلم است و سایر عوامل مطرح هم، زیر مجموعه ظلم هستند. و به هر میزان ظلم "مورد ظلم" (آئات الهی، پیامبران و نمایندگان خداوند و...) و با اهمیت و با ارزش باشد، درجه و گناه ظلم هم بیشتر است و عواقب آن هم برای جامعه خطرناکتر و به هلاکت نزدیکتر است. کلید واژهها: تاثیر، ظلم، فروپاشی(هلاکت)، جوامع، سنت های الهی.
تاریخ همواره، شاهد و حکایت کننده چگونگی پیدایش، به اوج رسیدن و افول با فروپاشی جوامع بوده است. در یک بررسی کلی علل فروپاشی جوامع را می توان در دو دیدگاه مطرح کرد: ۱ - دیدگاه تفکر مادی که عوامل انحطاط و فروپاشی (هلاکت) جوامع را فقط عواملی مانند سوء مدیریت، بحران اقتصادی و سیاسی و... دانست. ۲- دیدگاه تفکر الهی: اینکه علاوه بر عوامل طبیعی و مادی در انحطاط و فروپاشی جوامع، باید ریشه های فروپاشی را در عواملی مانند: ظلم (بی عدالتی)، فساد اخلاقی حاکمان و مردم، امر به معروف و نهی از منکر و... جستجو کرد. قرآن کریم به عنوان یک کتاب آسمانی هدایت (اجتماعی) در بیشتر سوره ها با اشاره یا تفصیل، به سرگذشت اقوام پیشین پرداخته، مانند: تلک القری نقص علیک من انبائها و یکی از عوامل مهم هلاکت جوامع را ظلم می داند؛ مانند: و کم قصمنا من قریة کانت ظالمة و انشانا بعدها قوم آخرین و تلک القری اهلکناهم لما ظلمو. اما بیشتر کتابهایی که در مورد عوامل انحطاط جوامع یا سنن اجتماعی الهی نوشته شده، فقط اشاره ای به عامل ظلم داشته و به بررسی موردی ظلم و میزان تاثیرات آن در فروپاشی جوامع، خصوصا از دیدگاه قرآن نپرداخته اند و حتی برخی ویسندگان به لزوم پرداختن جداگانه و تفصیلی این مورد، تصریح کرده اند. ولی تا کنون این سوال مهم یعنی میزان تاثیر ظلم در فروپاشی جوامع از دیدگاه سنت های الهی در قرآن، پرداخته است. شیوه و روش پاسخ به این سوال این گونه بوده که ابتدا با استفاده از کتب لغت و تفسیر، مفاهیم اصلی بحث، یعنی ظلم، هلاکت (فروپاشی)، جامعه و سنت، به طور دقیق بررسی و اشاره ای هم به سایر عوامل مهم در فروپاشی شده و در مرحله بعد با تکیه بر نظر قرآن در مورد سنت های تاریخی، ظلم در تاریخ جوامع مورد بررسی قرار گرفته است، لذا فقط جوامعی که قرآن به آنها تصریح کرده ذکر شده است. حاصل بررسی این مراحل این شد که خداوند متعال با فرستادن پیامبران در پی اجراای کامل عدالت در جوامع انسانی به طور کامل اجرا نشود، ظلم با همه انواعش بوده است و اینکه علت اصلی هلاکت جوامع هم، ظلم است و سایر عوامل مطرح هم، زیر مجموعه ظلم هستند. و به هر میزان ظلم "مورد ظلم" (آئات الهی، پیامبران و نمایندگان خداوند و...) و با اهمیت و با ارزش باشد، درجه و گناه ظلم هم بیشتر است و عواقب آن هم برای جامعه خطرناکتر و به هلاکت نزدیکتر است. کلید واژهها: تاثیر، ظلم، فروپاشی(هلاکت)، جوامع، سنت های الهی.
تأثیر ظلم بر فروپاشی جوامع از دیدگاه سنت های تاریخی قرآن
3/21/2011 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
عوامل فروپاشی خانواده از دیدگاه قرآن
نویسنده:
عبدالکریم پاک نیا تبریزی
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1395 شماره 142 رمضان ویژهنامه خانواده
عوامل فروپاشی خانواده از دیدگاه قرآن
نویسنده:
عبدالکریم پاکنیا تبریزی
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1394 شماره 137 رمضان
تحلیل اجتماعی تاثیر کنش های اخلاقی بر پیشرفت اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم
نویسندگان:
سید علی نقی ایازی*
،
سید محمود مرویان حسینی
،
مقاله نشریه: آموزه های قرآنی » سال 1402 دوره 20، شماره 37 (بهار و تابستان 1402)
تاثیر دیدگاه های کلامی بر اصول فقه
نویسنده:
سعید ضیائی فر
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1385 (پياپي 42)، بهار و تابستان 1385 شماره1-2
تأثیر دیدگاه های کلامی بر اصول فقه
نویسنده:
سعید ضیائی فر
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1385 شماره 42-41
ویژگی ها و انواع سنت های الهی در تدبیر جوامع
نویسنده:
نصرالله آقاجانی*
،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » شماره3
عوامل کسب یقین از دیدگاه قرآن و سنت
نویسنده:
محمد صادق حسینی سرشت
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1387 14.13
حرکت جوهری صدرایی و تاثیر آن بر دیدگاه دیدگاه های او در تفسیر قرآن کریم
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان عربی
،
مقاله نشریه: انجمن معارف اسلامی » سال 1384 تابستان 1384 شماره3