نقش تاریخ در فرایند استنباط فقهی با تأکید بر کشف سنت و حکم فقهی

نویسنده: ،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1402 شماره 3- پاییز 1402 - مسلسل 95
چکیده:
یکی از عرصه‌های مهم مباحث نوپدید فقهی، بررسی نقش تاریخ در فقه‌پژوهی با تأکید بر پرسش‌هایی درباره چگونگی کشف سنت و خاستگاه صدور حکم فقهی است. در این پژوهش با روش تحلیلی ـ استنادی، نقش دانش تاریخ در عرصه دو پرسش مذکور بررسی شده است. مهم‌ترین نتایج این پژوهش آن است که سه امر اثبات اتصال سیره به عصر حضور
(به عنوان یکی از راه‌های یقین‌آور برای نیل به سنت محکی)، تکوین پدیده یقین‌آور تواتر در اخبار و سرانجام تحصیل اجماع (که کارویژه‌ای در جهت دست‌یابی قطعی به نظر امام معصوم7 است)، نیازمند اطلاعات معتبر و تحقیقات روش‌مند تاریخی و یا مطالعات و پژوهش‌های معطوف به تاریخ فقه و فقهاست. از سوی دیگر، شناخت مصادیق موضوعات احکام به ویژه موضوعات مستنبطه و شناخت فلسفه صدور برخی فتاوای سرنوشت‌ساز مانند حکم تحریم تنباکو، از دیگر عرصه‌های نقش‌آفرینی تاریخ در فقه‌پژوهی به شمار می‌آید.

نقش فضیلت عقلانی تواضع فکری در فرایند استنباط حکم شرعی

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1397 (پياپي 92)، زمستان 1397 شماره4

نقش عدالت در فرآیند استنباط اول و دوم

مقاله نشریه: فقه » سال 1393 شماره 81

فرآیند حکم‌شناسی در استنباط

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 2

نقد و بررسی رویکرد قرآن محوری در فرآیند استنباط فقهی

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1400 دوره 26، شماره 4 (زمستان 1400)

نقش شئون معصوم در کشف حکم (استظهار اولی)

مقاله نشریه: فقه » سال 1401 دوره 29، شماره 109 (بهار 1401)

نقش شئون معصوم در کشف حکم (استظهار اولی)

مقاله نشریه: فقه » سال 1401 شماره 109
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397