کاربستهای نظری مؤثر بر شکلگیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور
مقاله نشریه: گفتمان نخبگان علوم انسانی » سال 1402 شماره 1
کلیدواژه:
نظریۀ برنامۀ قوی
،
جامعهشناسی معرفت
،
دیوید بلور
،
زمینۀ نظری
،
ابعاد معرفتی
چکیده:
نظریۀ برنامۀ قوی، نظریهای در حوزۀ جامعهشناسی معرفت است. این نظریه در دهۀ 1970 با تکیه بر چهار اصل علیّت، بیطرفی، تقارن و بازتابی توسط دیوید بلور جامعهشناس انگلیسی و از سردمداران اصلی مکتب ادینبورا و با همکاری بری بارنز جامعهشناس علم و استیون شیپین مورخ علم، پایهریزی شد. «مرتون» با عدم پذیرش جامعه بهعنوان عاملی علّی در ساخت معرفت علمی و داشتن دیدی کارکردگرایانه، «دوئم» با طرح این ایده که هیچ فرضیهای در فیزیک را نمیتوان در انزوا آزمایش نمود، «اسکینر» با این موضع روانشناختی که یک فرد تنها پس از آنکه جامعه پاسخهای کلامی را نسبت به رفتار او بهعنوان منبع محرک متمایز، تقویت کند آگاهی بهدست میآورد، «ویتگنشتاین» با رد نظریه زبانهای خصوصی و بارتلت با دو قانون پیچیدگی و متعارفسازی خود، از زمینهسازان نظری نظریۀ برنامۀ قوی بودند. برنامۀ قوی با رویکردی طبیعتگرایانه، گرایشاتی مارکسیستی، موضع ضد الهیاتی و ضد خودبنیادی و ضد تجربهگرایی در معرفت، ابعاد معرفتی خود را متعین نموده است. مقالۀ پیش رو از پژوهشهای بنیادین نظری در صدد پاسخ به پرسشهای ذیل است: نظریۀ برنامۀ قوی متأثر از چه نظریاتی بوده و یا در واکنش به آرای کدام اندیشمندانی شکل گرفته و ابعاد و یا شاخصههای معرفتی این نظریه که بیانگر زمینههای فکری و رویکردهای نظری بلور است، چیست؟
نظریۀ برنامۀ قوی، نظریهای در حوزۀ جامعهشناسی معرفت است. این نظریه در دهۀ 1970 با تکیه بر چهار اصل علیّت، بیطرفی، تقارن و بازتابی توسط دیوید بلور جامعهشناس انگلیسی و از سردمداران اصلی مکتب ادینبورا و با همکاری بری بارنز جامعهشناس علم و استیون شیپین مورخ علم، پایهریزی شد. «مرتون» با عدم پذیرش جامعه بهعنوان عاملی علّی در ساخت معرفت علمی و داشتن دیدی کارکردگرایانه، «دوئم» با طرح این ایده که هیچ فرضیهای در فیزیک را نمیتوان در انزوا آزمایش نمود، «اسکینر» با این موضع روانشناختی که یک فرد تنها پس از آنکه جامعه پاسخهای کلامی را نسبت به رفتار او بهعنوان منبع محرک متمایز، تقویت کند آگاهی بهدست میآورد، «ویتگنشتاین» با رد نظریه زبانهای خصوصی و بارتلت با دو قانون پیچیدگی و متعارفسازی خود، از زمینهسازان نظری نظریۀ برنامۀ قوی بودند. برنامۀ قوی با رویکردی طبیعتگرایانه، گرایشاتی مارکسیستی، موضع ضد الهیاتی و ضد خودبنیادی و ضد تجربهگرایی در معرفت، ابعاد معرفتی خود را متعین نموده است. مقالۀ پیش رو از پژوهشهای بنیادین نظری در صدد پاسخ به پرسشهای ذیل است: نظریۀ برنامۀ قوی متأثر از چه نظریاتی بوده و یا در واکنش به آرای کدام اندیشمندانی شکل گرفته و ابعاد و یا شاخصههای معرفتی این نظریه که بیانگر زمینههای فکری و رویکردهای نظری بلور است، چیست؟
کاربستهای نظری مؤثر بر شکلگیری «برنامۀ قوی» دیوید بلور
1/1/1402 12:00:00 AM
عوامل مؤثر بر رشد اخلاقی با نگاهی قرآنی
نویسنده:
محمدمهدی فیروزمهر
،
مقاله نشریه: مطالعات علوم قرآن » سال 1399 شماره 2
عوامل موثر بر رشد اخلاقی با نگاهی قرآنی
نویسنده:
محمدمهدی فیروزمهر*
،
مقاله نشریه: مجله مطالعات علوم قرآن » سال 1399 تابستان 1399 شماره 2
تحلیل مضمون عوامل موثر بر فرهنگ تضاد نزد ایرانیان
مقاله نشریه: گفتمان نخبگان علوم انسانی » سال 1399 شماره 7
بازخوانی شکلگیری فرقه آقاخانیه با تاکید بر نقش آفرینی مسائل سیاسی
نویسنده:
حامد قرائتی
،
مقاله نشریه: نامه تاریخ پژوهان » سال 1386 پاييز 1386 شماره11
بررسی اثرات مدرنیسم بر شکلگیری رادیکالیسم اسلامی: مطالعه موردی کشور مصر
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - 1385 - [کارشناسی ارشد]
تحلیلی بر چگونگی شکلگیری شیعه در صدر اسلام با رویکرد جامعهشناختی
نویسنده:
حسن غفاریفر
،
کتاب: موسسه بوستان کتاب قم - 1393