چکیده:
امروزه با نظر به گسترش و نفوذ عرفان‌ها و معنویت‌های کاذب و روی‌آوری جوانان به آن، بازشناسی و معرفی معنویت حقیقی و اسلامی از زبان عالمان و اسلام‌شناسان امری ضروری به نظر می‌رسد. نظر به اهمیت این مسئله، این پژوهش با استفاده از روش کیفی تحلیل مضمون به استخراج الگوی مفهومی معنویت از دیدگاه مقام معظم رهبری پرداخته و نشان می‌‌دهد پنج مضمون فراگیر «بازاندیشی مفهومی معنویت»، «عوامل واگراساز معنویت»، «عوامل همگراساز معنویت»، «سه‌گانه همسونگر» نوعی معنویت «انقلابی-سیاسی غایت‌نگر» را برساخته است که به «زیست مبتنی بر حیات طیبه» می‌انجامد. همچنین به‌دست می‌‌آید که «اخلاق» از یک سو در بازآفرینی مفهومی معنویت، نقش مهمی دارد؛ به نحوی که گاه اخلاق با معنویت همسان تفسیر می‌شود، از سویی دیگر، در میان عوامل همگراساز، توجه به تزکیه و تهذیب نفس به عنوان مقدمه اخلاق، از برجستگی بیشتری برخوردار است. این امر در مضمون فراگیر «زیست غایتمندانه» نیز به عنوان راهبر تمام فعالیت‌های اجتماعی به‌دست می‌‌آید، به نحوی که می‌توان گفت در کنار سه عنصر اساسی معنویت، عقلانیت و عدالت، توجه به روح اخلاق در تبیین حیات طیبه مد نظر است؛ همچنین معنویت، روح و بنیان اخلاق بوده و عقلانیت به عنوان ابزار شناخت در تلفیق با عدالت، حیات طیبه را می‌سازد که در آن نیازهای فردی و اجتماعی بشریت با نگاهی جامع دیده شده است.

دانــلود