نقد روششناختی جایگاه دین در مقام داوری در روششناسی فلسفه ملاصدرا
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1395 شماره 83
چکیده:
یکی از دیدگاههای مهم طرفداران روششناسی فلسفه ملاصدرا بر تفکیک مقام داوری از مقام گردآوری مبتنی است. این گروه استفاده ملاصدرا از دین را تنها در مقام گردآوری میدانند و از اینرو، آن را خلاف روش فلسفی نمیدانند. مدعای تحقیق پیشروی این است که جایگاه برجستهای که ملاصدرا برای دین قائل است، به اخذ دیدگاه دائرة المعارفی در باب دین در آرای وی انجامیده است. افزون بر این، اخذ این دیدگاه سبب شده است وی به سه نقص روششناختی مهم در فلسفه خود دچار شود: اول - روشننبودن نظر نهایی در نتیجۀ گنجاندن و ارزیابی مسائل تحت دائرة المعارف دین؛ دوم - پاسداشت دین در سیر فلسفی و داوری مسائل و سوم - رجحان قطعیت وحیانی بر قطعیت عقلانی. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد برخلاف نظر گروهی که به نظریه تفکیک مقام داوری از مقام گردآوری قائلاند و معتقدند ملاصدرا در مقام داوری تنها به برهان تکیه دارد و از دین تنها در مقام گردآوری بهره برده است، جایگاه والای دین در اندیشه وی سبب شده است در مسیر داوری و ارزشگذاری نیز از دین و آموزههای آن استفاده کند و این امر افزون بر اینکه نقضی بر مدعیان نظریه یادشده است، بهلحاظ روششناختی نیز نوعی کاستی بهشمار میآید.
یکی از دیدگاههای مهم طرفداران روششناسی فلسفه ملاصدرا بر تفکیک مقام داوری از مقام گردآوری مبتنی است. این گروه استفاده ملاصدرا از دین را تنها در مقام گردآوری میدانند و از اینرو، آن را خلاف روش فلسفی نمیدانند. مدعای تحقیق پیشروی این است که جایگاه برجستهای که ملاصدرا برای دین قائل است، به اخذ دیدگاه دائرة المعارفی در باب دین در آرای وی انجامیده است. افزون بر این، اخذ این دیدگاه سبب شده است وی به سه نقص روششناختی مهم در فلسفه خود دچار شود: اول - روشننبودن نظر نهایی در نتیجۀ گنجاندن و ارزیابی مسائل تحت دائرة المعارف دین؛ دوم - پاسداشت دین در سیر فلسفی و داوری مسائل و سوم - رجحان قطعیت وحیانی بر قطعیت عقلانی. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد برخلاف نظر گروهی که به نظریه تفکیک مقام داوری از مقام گردآوری قائلاند و معتقدند ملاصدرا در مقام داوری تنها به برهان تکیه دارد و از دین تنها در مقام گردآوری بهره برده است، جایگاه والای دین در اندیشه وی سبب شده است در مسیر داوری و ارزشگذاری نیز از دین و آموزههای آن استفاده کند و این امر افزون بر اینکه نقضی بر مدعیان نظریه یادشده است، بهلحاظ روششناختی نیز نوعی کاستی بهشمار میآید.
نقد روششناختی جایگاه دین در مقام داوری در روششناسی فلسفه ملاصدرا
3/20/2016 12:00:00 AM
نقد کتاب جایگاه وحی در فلسفه سیاسی
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » کرسی نقد - 1396
روششناسی فارابی در اسلامیسازی فلسفه سیاسی
نویسنده:
محسن مهاجرنیا
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1402 شماره 1
داوری فیّاض لاهیجی میان میرداماد و ملاّصدرا در مسألۀ اصالت وجود
نویسنده:
حمید عطایی نظری
،
مقاله کنفرانس: برگزیده نخستین همایش بین المللی مکتب فلسفی اصفهان - 1391
جایگاه دین در گفتمان طالبانیسم
نویسندگان:
علیرضا حسنی
،
شرف الدین سیدحسین
،
مقاله نشریه: گفتمان نخبگان علوم انسانی » سال 1396 شماره 2
رویکردهای سیاسی اجتماعی در فلسفه ملاصدرا
نویسندگان:
محمدکاظم کریمی*
،
کریم خان محمدی
،
مقاله نشریه: سیاست متعالیه » سال 1393 تابستان 1393 شماره5
جایگاه و کاربرد حدیث در تفسیر ملاصدرا
نویسنده:
مهدی سلطانی رنانی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1385 46-47