بازکاوی «تدبر» در قرآن

نویسنده: ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1386 49-50
کلیدواژه: تدبر ، تفکر ، تعقل ، تفقه ، تذکر
چکیده:
«تدبر» اصطلاح ویژه ای است که کلام وحیانی، آن را تنها برای غور و ژرف اندیشی در کل قرآن برگزیده است، و کاربردی جز در قرآن شناسی ندارد.
در محافل و منابع قرآنی و در حلقه های تفسیر، کلام و اخلاق، تا به حال از واژه تدبر و از ریشه و مشتقات و مفهوم آن، سخن بسیار رفته است، اما چه بسا که در مفهوم شناسی آن، درتعابیر مترادف گونه ای همچون: تفکر، تعقل، تفقه، تذکر، آینده نگری و نیوشیدن کلام حق با جان و دل متوقف مانده اند.
این که جایگاه هریک از تعابیر و واژه ها در چیدمان سخن وحی چگونه بوده ؟ در سامانه وجودی انسان با کدام یک از حواس شناخته شده در ارتباطند؟چه ارتباط معنا داری میان آنها وجود دارد؟ هر کدام چه نقشی را در روح و روان انسانی ایفا می نمایند؟ تدبر با واژه های مشابه خود چه وجوه اشتراک و افتراقی دارند؟پرسش هایی هستند که تا کنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
مقاله حاضر، این پرسش ها را با استناد به دلایل قرآنی و گاه روایی، پاسخ گفته و در حد خود، نقاب از عروس معنای تدبر، باز می گشاید.

بازکاوى دلیل اجماع

مقاله نشریه: فقه » سال 1385 شماره 48

بازکاوی حدیث رفع

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1400 شماره 4

بازکاوی اجتماع امر و نهی

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 1

بازکاوی انگیزه پیامبر(ص) در تدارک غزوه تبوک

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1396 شماره 2 - تابستان 96، مسلسل 70

اخلاق اسلامی:ضرورت بازکاوی و باز اندیشی

نویسنده: جویا جهانبخش ،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1379 شماره 0

سخن امام على(ع)درباره زن و بازکاوى دیدگاه‏ها

نویسنده: عباس مخلصی ،
مقاله نشریه: حوزه » سال 1392 شماره 167

بازکاوی شمول حدیث رفع نسبت به شبهات حکمیه با محوریت سیاق

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100

اثبات‌پذیری اتحاد عاقل و معقول با صدق مشتق بر مبدأ و بازکاوی ایرادها

مقاله نشریه: پژوهش‌های عقلی نوین » سال 1402 شماره 16

اعجاز قرآن در قرآن؟

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1398 شماره 176
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397