بازکاوی «تدبر» در قرآن
نویسنده:
حسن رهبری
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1386 49-50
چکیده:
«تدبر» اصطلاح ویژه ای است که کلام وحیانی، آن را تنها برای غور و ژرف اندیشی در کل قرآن برگزیده است، و کاربردی جز در قرآن شناسی ندارد.
در محافل و منابع قرآنی و در حلقه های تفسیر، کلام و اخلاق، تا به حال از واژه تدبر و از ریشه و مشتقات و مفهوم آن، سخن بسیار رفته است، اما چه بسا که در مفهوم شناسی آن، درتعابیر مترادف گونه ای همچون: تفکر، تعقل، تفقه، تذکر، آینده نگری و نیوشیدن کلام حق با جان و دل متوقف مانده اند.
این که جایگاه هریک از تعابیر و واژه ها در چیدمان سخن وحی چگونه بوده ؟ در سامانه وجودی انسان با کدام یک از حواس شناخته شده در ارتباطند؟چه ارتباط معنا داری میان آنها وجود دارد؟ هر کدام چه نقشی را در روح و روان انسانی ایفا می نمایند؟ تدبر با واژه های مشابه خود چه وجوه اشتراک و افتراقی دارند؟پرسش هایی هستند که تا کنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
مقاله حاضر، این پرسش ها را با استناد به دلایل قرآنی و گاه روایی، پاسخ گفته و در حد خود، نقاب از عروس معنای تدبر، باز می گشاید.
«تدبر» اصطلاح ویژه ای است که کلام وحیانی، آن را تنها برای غور و ژرف اندیشی در کل قرآن برگزیده است، و کاربردی جز در قرآن شناسی ندارد.
در محافل و منابع قرآنی و در حلقه های تفسیر، کلام و اخلاق، تا به حال از واژه تدبر و از ریشه و مشتقات و مفهوم آن، سخن بسیار رفته است، اما چه بسا که در مفهوم شناسی آن، درتعابیر مترادف گونه ای همچون: تفکر، تعقل، تفقه، تذکر، آینده نگری و نیوشیدن کلام حق با جان و دل متوقف مانده اند.
این که جایگاه هریک از تعابیر و واژه ها در چیدمان سخن وحی چگونه بوده ؟ در سامانه وجودی انسان با کدام یک از حواس شناخته شده در ارتباطند؟چه ارتباط معنا داری میان آنها وجود دارد؟ هر کدام چه نقشی را در روح و روان انسانی ایفا می نمایند؟ تدبر با واژه های مشابه خود چه وجوه اشتراک و افتراقی دارند؟پرسش هایی هستند که تا کنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
مقاله حاضر، این پرسش ها را با استناد به دلایل قرآنی و گاه روایی، پاسخ گفته و در حد خود، نقاب از عروس معنای تدبر، باز می گشاید.
بازکاوی «تدبر» در قرآن
3/21/2007 12:00:00 AM
بازکاوی حدیث رفع
نویسندگان:
حسن قنبری شیخ شبانی
،
محمدتقی قنبری شیخ شبانی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1400 شماره 4
بازکاوی اجتماع امر و نهی
نویسندگان:
علیرضا هوشیار
،
حسن قنبری
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 1
بازکاوی انگیزه پیامبر(ص) در تدارک غزوه تبوک
نویسندگان:
علی محمد ولوی
،
سمیه بخشی زاده
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1396 شماره 2 - تابستان 96، مسلسل 70
اخلاق اسلامی:ضرورت بازکاوی و باز اندیشی
نویسنده:
جویا جهانبخش
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1379 شماره 0
سخن امام على(ع)درباره زن و بازکاوى دیدگاهها
نویسنده:
عباس مخلصی
،
مقاله نشریه: حوزه » سال 1392 شماره 167
بازکاوی شمول حدیث رفع نسبت به شبهات حکمیه با محوریت سیاق
نویسنده:
مریم صباغی ندوشن
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100
بازکاوی شمول حدیث رفع نسبت به شبهات حکمیه با محوریت سیاق
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1396 شماره 1
اثباتپذیری اتحاد عاقل و معقول با صدق مشتق بر مبدأ و بازکاوی ایرادها
نویسنده:
محمدرضا ارشادی نیا
،
مقاله نشریه: پژوهشهای عقلی نوین » سال 1402 شماره 16
اعجاز قرآن در قرآن؟
نویسندگان:
ماتیاس رادشایت
،
ملیحه احسانی نیک
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1398 شماره 176