فرایند شکلگیری و کارکرد هنجارهای اجتماعی از منظر قرآن و علمالنفس فلسفی
نویسنده:
احمدرضا تحیّری
،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1397 شماره 3 (پیاپی 23)
چکیده:
هنجارها، از مهمترین و بارزترین مولفههای فرهنگی و از مؤثرترین عوامل شکلگیری هویت فردی و جمعی میباشند. نوشتار پیشرو، فرآیند پیدایش هنجارها و نیز مهمترین کارکردهای آنها را با استفاده از روش تحلیلِ علمالنفس (روانشناسی) فلسفی و استنطاق از قرآنکریم بررسی میکند.
در این نوشتار، با تحلیل فرآیند صدور افعال اختیاری و آثار فکری و روحی آن، روشن شده که بر اساس علمالنفس فلسفی و نیز آیات الهی، اولاً، آن عاملی که باعث میشود تا جامعه یا فرد، برخی رفتارها یا قالبهای رفتاری را بهنجار بهحساب آورده و بر دیگر قالبهای رفتاری ترجیح دهند، اصول و مبانی ارزششناختی بوده که خود نیز مبتنی بر جهانبینی و مُنتَجّ از آن هستند.
ثانیاً، مهمترین کارکرد هنجارها، تقویت و تثبیت همان مبانی ارزششناختی و اندیشههای جهانشناختی است و البته این کارکرد اساسی، خود، واجد خُردهکارکردهایِ دیگری مانند؛ تثبیت ارزشها در جامعه، رفع اختلافات و تحقق همبستگی است.
هنجارها، از مهمترین و بارزترین مولفههای فرهنگی و از مؤثرترین عوامل شکلگیری هویت فردی و جمعی میباشند. نوشتار پیشرو، فرآیند پیدایش هنجارها و نیز مهمترین کارکردهای آنها را با استفاده از روش تحلیلِ علمالنفس (روانشناسی) فلسفی و استنطاق از قرآنکریم بررسی میکند.
در این نوشتار، با تحلیل فرآیند صدور افعال اختیاری و آثار فکری و روحی آن، روشن شده که بر اساس علمالنفس فلسفی و نیز آیات الهی، اولاً، آن عاملی که باعث میشود تا جامعه یا فرد، برخی رفتارها یا قالبهای رفتاری را بهنجار بهحساب آورده و بر دیگر قالبهای رفتاری ترجیح دهند، اصول و مبانی ارزششناختی بوده که خود نیز مبتنی بر جهانبینی و مُنتَجّ از آن هستند.
ثانیاً، مهمترین کارکرد هنجارها، تقویت و تثبیت همان مبانی ارزششناختی و اندیشههای جهانشناختی است و البته این کارکرد اساسی، خود، واجد خُردهکارکردهایِ دیگری مانند؛ تثبیت ارزشها در جامعه، رفع اختلافات و تحقق همبستگی است.
فرایند شکلگیری و کارکرد هنجارهای اجتماعی از منظر قرآن و علمالنفس فلسفی
3/21/2018 12:00:00 AM
فرآیند شکلگیرى وفروپاشى وفاق وهمبستگى اجتماعى
نویسنده:
مهدى براتعلى پور
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1381 سال پنجم - شماره بیستم - زمستان 81
ارزش ها و هنجارهای مطلوب اجتماعی از منظر اسلام
نویسنده:
نصرالله نظری
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1395
نگرشی بر کارکرد دین در آداب اجتماعی آپارتماننشینی از منظر قرآن و روایات
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1401 شماره2(پیاپی38)
اهداف و کارکرد قدرت سیاسی مطلوب از منظر قرآن کریم
نویسندگان:
سیدکاظم سیدباقری
،
بتول ملاشفیعی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1394 شماره 69 - بهار94
قرائتی اجتماعی از فرآیند تولید علم
نویسنده:
حسین ایزدی
،
مقاله نشریه: کیهان فرهنگی » سال 1390 دي 1390 شماره301
شیوههای انتقال ارزشهای اجتماعی از منظر قرآن و حدیث
نویسنده:
سیدمیرصالح حسینی جبلی
،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1397 شماره 3 (پیاپی 23)
علل و عوامل دگرگونی تاریخی و اجتماعی از منظر قرآن
نویسندگان:
روح الله رضوانی
،
غلامرضا جمشیدیها
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1392 شماره 2 - تابستان - مسلسل 54
فرایند تحقق عمل از منظر ابنسینا و ویتگنشتاین متأخر
نویسنده:
عبدالله محمدی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1400 زمستان99 _ مسلسل 46
درآمدی بر همنوایی اجتماعی از منظر قرآن کریم
نویسندگان:
فرج الله میرعرب
،
محمدکاظم کریمی
،
مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1394 شماره 4 (پیاپی 8)