واقعنگرى، نقطه عطفى در روش اجتهادى محقق بهبهانى
نویسنده:
سید ضیاء مرتضوی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1393 شماره 79
چکیده:
از ویژگىهاى برجسته در روش اجتهادى وحید بهبهانى، واقعگرایى و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشى که این شناخت در دستیابى نزدیکتر به احکام شرع دارد، مىباشد. محقق بهبهانى این ویژگى را با رویکردهاى مختلف عقلى، حسّى، تاریخى، اجتماعى، عرفى و عقلایى، در سراسر مباحث فقهى خود نشان داده و آگاهى عمومى ایشان به موضوعات احکام، فضاى صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعى احکام، آن را پررنگ ساخته است. این رویکرد، طیف گستردهاى از مسائل را در بر مىگیرد; از لزوم سازگارى استنباط با الزامات عقلى و عقلایى تا لزوم سازگارى با امور عینى و حسى و طبیعى، و نیز شناخت الزامات عرفى و مقتضیات زندگى اجتماعى، و از بهرهگیرى از واقعیات تاریخى متنوع در شناخت مفاد روایات و جمع میان ادله تا استناد به سیره دامنهدار مسلمین و سیره شیعیان و نیز جایگاه و سیره اهل بیت )ع(، و از توجه به قلمرو موضوعات و استناد به آن تا شناخت تاریخى موارد تقیه، و از تأکید بر انصراف واژگان به معانى عرفى تا اعتقاد به ضعف نسبى اعتبار مکاتبات، و از شناخت ویژگى راوى تا ویژگى تعلق حکم به بانوان. دامنه گزارش و تحلیل هر آنچه وى به دست داده، بسى گسترده است; اما آنچه در این مقاله آمده، تنها گزارشى کلى و اجمالى از این رویکرد در نه محور و به دست دادن نمونههایى از آن در هر محور است.
از ویژگىهاى برجسته در روش اجتهادى وحید بهبهانى، واقعگرایى و اهتمام به شناخت موضوعات احکام و نقشى که این شناخت در دستیابى نزدیکتر به احکام شرع دارد، مىباشد. محقق بهبهانى این ویژگى را با رویکردهاى مختلف عقلى، حسّى، تاریخى، اجتماعى، عرفى و عقلایى، در سراسر مباحث فقهى خود نشان داده و آگاهى عمومى ایشان به موضوعات احکام، فضاى صدور روایات، نیازها و الزامات اجتماعى احکام، آن را پررنگ ساخته است. این رویکرد، طیف گستردهاى از مسائل را در بر مىگیرد; از لزوم سازگارى استنباط با الزامات عقلى و عقلایى تا لزوم سازگارى با امور عینى و حسى و طبیعى، و نیز شناخت الزامات عرفى و مقتضیات زندگى اجتماعى، و از بهرهگیرى از واقعیات تاریخى متنوع در شناخت مفاد روایات و جمع میان ادله تا استناد به سیره دامنهدار مسلمین و سیره شیعیان و نیز جایگاه و سیره اهل بیت )ع(، و از توجه به قلمرو موضوعات و استناد به آن تا شناخت تاریخى موارد تقیه، و از تأکید بر انصراف واژگان به معانى عرفى تا اعتقاد به ضعف نسبى اعتبار مکاتبات، و از شناخت ویژگى راوى تا ویژگى تعلق حکم به بانوان. دامنه گزارش و تحلیل هر آنچه وى به دست داده، بسى گسترده است; اما آنچه در این مقاله آمده، تنها گزارشى کلى و اجمالى از این رویکرد در نه محور و به دست دادن نمونههایى از آن در هر محور است.
واقعنگرى، نقطه عطفى در روش اجتهادى محقق بهبهانى
3/21/2014 12:00:00 AM
واقع نگری، نقطه عطفی در روش اجتهادی محقق بهبهانی
نویسنده:
سیدضیاء مرتضوی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1394 بهار 1394 شماره79
مقایسه روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی
نویسندگان:
محمد جواد لطفی
،
ابوالقاسم علیدوست ابرقویی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 2
کاربرد قرآن در روش اجتهادی شهید ثانی
نویسنده:
سید حسین هاشمی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1388 شماره 58
نقش دانشهای قرآنی در روش اجتهادی شهیدین
نویسنده:
محمد بهرامی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1388 شماره 58
کارآمدی روش اجتهادی امام خمینی(ره)؛ در تولید اندیشه فقهی؛سیاسی
نویسنده:
غلامحسین مقیمی
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1395