چکیده:
اصیل‏ترین ایده و عملیات تقریبی، تئوری توحیدی بنیان تقریب است چرا که هویت مذاهب وابستگی شدیدی به قرآن و تفسیر آن دارد و از جانب دیگر جوهر و هویت قرآن، چیزی به جز توحید نیست. با چنین مبنایی، مطالعه کتابخانه‏ای تفاسیر منتخب و برجسته شیعی، اشعری و معتزلی اثبات می‏کند که تمام آموزه‏های اسلامی ریشه از توحید گرفته و جهان مفاهیم چون هستی با مرکزیت توحید و بر مدار عقل و حکمت، به جنبش در آمده است. بر همین بنیان، لازم است که گزاره‏های تقریبی مطابق با توحید و عقل باشند. در عین حالیکه نسبت به نصوص توحیدی، مذاکره هیچ منطقی ندارد اما درباره ظواهر، مجملات و متشابهات می‏توان به دنبال همراهی و هماهنگی بود. بعلاوه، تفاوت به سبب تناقض و یا تخالف رخ می‏دهد، تفاوت‏ها تا جایی که به نقض باور توحید منجر نشود در دایره تقریب و همراهی واردند و چون تناقض بروز کند، تقریب معنا و کاربردی ندارد.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد