چکیده:
هدف پژوهش حاضر تحلیل روند مناسبات کشورهای عرب خلیج فارس و اسرائیل از واگرایی به همگرایی است. در این راستا بر اساس نظریۀ سیستمی، فرایند واگرایی به همگرایی میان کشورهای عرب خلیج فارس و اسرائیل تبیین گردید و نتایج بررسی‌ها نشان داد که وابستگی و کنش متقابل برآمده از چالش‌ها و فرصت‌های مشترک کشورهای عرب خلیج ‌فارس و اسرائیل، در همگرایی آنان در ساحت‌های سیاسی، اقتصادی و دانشی مؤثر بوده است. البته تأمین منافع سیاسی- اقتصادی قدرت‌های بزرگ بین‎المللی در منطقه غرب آسیا نیز در حمایت و پشیبانی روابط مسالمت‌آمیز آنان نقش مؤثری ایفا کرد. مادامی که سیاست‌ عادی‎سازی، تنها به عنوان یک سیاست تحمیلی از سوی دولتمردان جبهه غربی، عبری و عربی دنبال می‌شود، چشم‌انداز روشنی از روابط کشورهای خلیج فارس و اسرائیل متصور نیست؛ بلکه نشانه‌ای از احتمال افزایش تنش میان آنان در منازعه‌های آتی اسرائیل با فلسطین و لبنان است. افزایش سطح همکاری‌های ایران با کشورهای عربی خلیج فارس نسبت به اسرائیل می‌تواند افزون بر موازنه در همگرایی، سبب موازنه در تهدید ‌شود؛ به بیان دیگر، همگرایی ایران با کشورهای خلیج فارس در ساحت‌های امنیت، سیاست و اقتصاد می‌باید فراتر از وابستگی کشورهای عربی به اسرائیل باشد تا ضمن اثربخشی بر محیط بین‎المللی (منطقه‌ای- جهانی) و بر محیط ذهنی سیاست‌گذاران کشورهای عربی، محدودۀ رفتاری آنان را نیز تنظیم کند.

دانــلود