تأثیر نگاه هستیشناختی به امنیت بر عمق استراتژیک ایران
نویسندگان:
ارسلان قربانی شیخ نشین
،
محمد ابراهیمی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1401 شماره 99 - پاییز 1401
کلیدواژه:
امنیت هستیشناختی
،
عمق استراتژیک
،
هویت ملی
،
معمای امنیت
،
ایران
،
استکبار
،
سیاست خارجی
چکیده:
هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سؤال است که برداشت هستیشناسانه از امنیت در جمهوری اسلامی ایران چگونه بر تعریف از عمق استراترژیک ایران اثر میگذارد؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا مبانی امنیت هستیشناختی ایران با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (و منتج از آن)، عقاید امام خمینی(ره) و آیتالله خامنهای(مدظله) بررسی شده و در ادامه تأثیر این امنیت هستیشناسانه بر سیاست خارجی ایران به طور کلی و عمق استراتژیک به طور اخص مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هویت و امنیت هستیشناختی ایران شامل اصولی به این شرح است: اولویت اسلامیت بر ایرانیت؛ دشمنی اسرائیل؛ دشمنی آمریکا؛ استکبارستیزی و عدم تعهد به قدرتهای بزرگ؛ اهمیت فلسطین برای جهان اسلام و اهمیت محور مقاومت. مجموع این شاخصها در هویت جمهوری اسلامی، منجر به شکلگیری تهدیدهای امنیت هستیشناختی و فیزیکی از سوی آمریکا، اسرائیل و قدرتهای منطقهای همسو با آنان شده است که بهتبع آن، ایران، عمق استراتژیک خود را برای مقابله با این تهدیدهای طراحی میکند و البته تهدیدهای نظامی نشأتگرفته از این تعارضهای ماهوی و هویتی نیز در شکلگیری این عمق استراتژیک و حوزههای نفوذ نقش زیادی داشته است. اهمیت مسائل هویتی برای جمهوری اسلامی ایران در اولویت است و بنابر مبانی دینی و ایدئولوژیک، این امنیتِ هویتی در مواقع لزوم و حساس حتی بر امنیت فیزیکی برتری دارد. جمهوری اسلامی ایران برای تأمین امنیت هستیشناختی و امنیت فیزیکی خود به دنبال تعمیق عمق استراتژیک خود بوده و این کار را در حال حاضر بیشتر معطوف به بازدارندگی و دفع تهدیدهای دشمن بالفعل منطقهای خود که اسرائیل است، کرده است.
هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سؤال است که برداشت هستیشناسانه از امنیت در جمهوری اسلامی ایران چگونه بر تعریف از عمق استراترژیک ایران اثر میگذارد؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا مبانی امنیت هستیشناختی ایران با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (و منتج از آن)، عقاید امام خمینی(ره) و آیتالله خامنهای(مدظله) بررسی شده و در ادامه تأثیر این امنیت هستیشناسانه بر سیاست خارجی ایران به طور کلی و عمق استراتژیک به طور اخص مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هویت و امنیت هستیشناختی ایران شامل اصولی به این شرح است: اولویت اسلامیت بر ایرانیت؛ دشمنی اسرائیل؛ دشمنی آمریکا؛ استکبارستیزی و عدم تعهد به قدرتهای بزرگ؛ اهمیت فلسطین برای جهان اسلام و اهمیت محور مقاومت. مجموع این شاخصها در هویت جمهوری اسلامی، منجر به شکلگیری تهدیدهای امنیت هستیشناختی و فیزیکی از سوی آمریکا، اسرائیل و قدرتهای منطقهای همسو با آنان شده است که بهتبع آن، ایران، عمق استراتژیک خود را برای مقابله با این تهدیدهای طراحی میکند و البته تهدیدهای نظامی نشأتگرفته از این تعارضهای ماهوی و هویتی نیز در شکلگیری این عمق استراتژیک و حوزههای نفوذ نقش زیادی داشته است. اهمیت مسائل هویتی برای جمهوری اسلامی ایران در اولویت است و بنابر مبانی دینی و ایدئولوژیک، این امنیتِ هویتی در مواقع لزوم و حساس حتی بر امنیت فیزیکی برتری دارد. جمهوری اسلامی ایران برای تأمین امنیت هستیشناختی و امنیت فیزیکی خود به دنبال تعمیق عمق استراتژیک خود بوده و این کار را در حال حاضر بیشتر معطوف به بازدارندگی و دفع تهدیدهای دشمن بالفعل منطقهای خود که اسرائیل است، کرده است.
تأثیر نگاه هستیشناختی به امنیت بر عمق استراتژیک ایران
1/1/1401 12:00:00 AM
جنبش نرم افزاری؛ عمق استراتژیک وحدت حوزه و دانشگاه
ارائه دهنده:
علی اصغر نصرتی
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » نشست علمی - 1386
تأثیر تحریم هاى اقتصادى امریکا بر امنیت ملى جمهورى اسلامى ایران
نویسنده:
ابراهیم متقی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1379 سال سوم - شماره نهم - تابستان 79
تأثیر جهانی شدن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر فرهنگ)
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1385 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
تحول نظریات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران
نویسنده:
ابراهیم متقی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1385 شماره سی و ششم - زمستان 85
بررسی تأثیر دینداری بر احساس امنیت اجتماعی جوانان (قم)
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1387 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
فردگرایی به مثابه عمق متافیزیکی اندیشه لیبرال
نویسنده:
حسین توسلی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1390 بهار 1390 شماره7
تکوین عمق راهبردی هوشمند جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه
نویسنده:
ناصر پورحسن
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1396 شماره 79 - پاییز 96
نقش نگاه هستیشناختی ابنعربی در تبیین چیستی و هستی وحی
نویسندگان:
سیدرضی قادری
،
سیدمحمد قادری
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 تابستان 94 - مسلسل 24
تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر جنبش حزب الله لبنان
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1393 شماره 18 - تابستان 93