چکیده:
تاکنون نظریه­های مختلفی در مبحث مجازات ارائه شده است. پنج نظریۀ اصلی در این‌باره عبارتند از: بازدارندگی، ناتوان­سازی، کیفرخواهی، بازپروری و ترمیم یا بازسازی. در این مقاله نشانه­های هریک از این نظریات در آیات قرآن جستجو و بررسی می‌شود. اصرار بر هریک از این نظریات تک­محوری، گاهی به بی­عدالتی یا ناکارایی نظام حقوقی مجازات منجر می­گردد؛ ازاین‌رو، بهتر است ترکیبی از این نظریه­ها را به‌کار گرفت تا مجازات­ها، با توجه به شرایط مختلف، با توجیه­های متفاوتی اعمال شوند. بنابراین، در این مقاله براساس رویکرد ترکیبی، انتساب نظریات پنج­گانه به آیات قرآن بررسی ‌شده است. شواهد قرآنی دربارۀ نظریات بازدارندگی و ناتوان­سازی قوی­تر به نظر می­رسند. بعضی از انواع کیفرخواهی با آیات قصاص اثبات می­شوند؛ هرچند در آیات قصاص بر عفو (در مقابل کیفرخواهی) تأکید شده است. شواهد دیگر کیفرخواهی در شماری از آیات حدود آمده است. قرائن اندکی نیز برای بازپروری و ترمیم وجود دارد که چندان قانع‌کننده به نظر نمی­رسند و آیاتی هم که دلالت قوی­تر بر بازپروری دارند، نسخ شده­اند. روش تحقیق در این پژوهش، نقلی و ابزار تفسیر، استدلال­های عقلانی است.

دانــلود