تحلیل استدلالی ویژگیهای ذاتی انقلاب اسلامی از منظر حکمت سیاسی معاصر
نویسنده:
هادی شجاعی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1402 شماره 1
چکیده:
انقلاب اسلامی فارغ از مصادیق تاریخی و در مفهوم فلسفی آن، دارای ویژگیهای ذاتی مختص به خود است که توسط حکیمان سیاسی معاصر صورتبندی شده است. استقراء این ویژگیها و تبیین صورتبندی برهانی آنها، راه را برای چارچوببندی الگویی عام از انقلاب، فارغ از بُعد زمانی و مکانی فراهم میکند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به دو سؤال اساسی بوده است: اولاً ویژگیهای ذاتی انقلاب اسلامی در بُعد فلسفی آن از منظر حکمت سیاسی چیست؟؛ ثانیاً این ویژگیها چگونه توسط حکیمان معاصر بهصورت استدلالی صورتبندی میشود؟. در این جهت، با روش استدلالیِ مبتنی بر تحلیل دادههای بنیادین در آثار حکیمان سیاسی معاصر، تبیینی جامع از ویژگیهای ذاتی انقلاب اسلامی در دو دسته ویژگیهای ذاتی ناظر به ساخت درونی، شامل ساخت توحیدی، ساخت شریعتمدارانه، ساخت آگاهانه، و ویژگیهای ذاتی ناظر ساخت بیرونی، شامل ساخت فرهنگی، ساخت مبتنی بر تحول درونی جامعه و ساخت همگانی ارائه شده و جایگاه هر یک از ویژگیها در الگوی انقلاب اسلامی بهصورت برهانی مستدل گردید. نتایج نشان داد که انقلاب اسلامی دارای ویژگیهای ممتازی است که آن را بهرغم وجود برخی مشترکات، از دیگر انقلابهای دنیا متمایز میسازد. برخی از این ویژگیها ریشه در منابع ناملموس جامعهی انقلابی داشته، رویهمرفته بُعد درونی انقلاب را سامان میدهند و معرف محتوای بنیادین آن میباشند و برخی دیگر، در مظاهر عینی جامعه ریشه داشته، ضمن آنکه معرف کیفیت ساختبندی عینی انقلاب اسلامی هستند، چهرهی بیرونی آن را نیز ترسیم میکنند. برایند این ویژگیها، انقلاب اسلامی را قیامی مبتنی بر هستیشناسی توحیدی توصیف میکند که در چارچوب آن، جامعهی انقلابی به صورتی آگاهانه و مبتنی بر نرمافزار شریعت، به خروش در میآید و با تکیه بر بُعد فرهنگی و ایجاد انقلاب درونی در تودههای مردم، اقشار گوناگون جامعه را برای سرنگونی نظام حاکم و استقرار وضع مطلوب به حرکت در میآورد.
انقلاب اسلامی فارغ از مصادیق تاریخی و در مفهوم فلسفی آن، دارای ویژگیهای ذاتی مختص به خود است که توسط حکیمان سیاسی معاصر صورتبندی شده است. استقراء این ویژگیها و تبیین صورتبندی برهانی آنها، راه را برای چارچوببندی الگویی عام از انقلاب، فارغ از بُعد زمانی و مکانی فراهم میکند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به دو سؤال اساسی بوده است: اولاً ویژگیهای ذاتی انقلاب اسلامی در بُعد فلسفی آن از منظر حکمت سیاسی چیست؟؛ ثانیاً این ویژگیها چگونه توسط حکیمان معاصر بهصورت استدلالی صورتبندی میشود؟. در این جهت، با روش استدلالیِ مبتنی بر تحلیل دادههای بنیادین در آثار حکیمان سیاسی معاصر، تبیینی جامع از ویژگیهای ذاتی انقلاب اسلامی در دو دسته ویژگیهای ذاتی ناظر به ساخت درونی، شامل ساخت توحیدی، ساخت شریعتمدارانه، ساخت آگاهانه، و ویژگیهای ذاتی ناظر ساخت بیرونی، شامل ساخت فرهنگی، ساخت مبتنی بر تحول درونی جامعه و ساخت همگانی ارائه شده و جایگاه هر یک از ویژگیها در الگوی انقلاب اسلامی بهصورت برهانی مستدل گردید. نتایج نشان داد که انقلاب اسلامی دارای ویژگیهای ممتازی است که آن را بهرغم وجود برخی مشترکات، از دیگر انقلابهای دنیا متمایز میسازد. برخی از این ویژگیها ریشه در منابع ناملموس جامعهی انقلابی داشته، رویهمرفته بُعد درونی انقلاب را سامان میدهند و معرف محتوای بنیادین آن میباشند و برخی دیگر، در مظاهر عینی جامعه ریشه داشته، ضمن آنکه معرف کیفیت ساختبندی عینی انقلاب اسلامی هستند، چهرهی بیرونی آن را نیز ترسیم میکنند. برایند این ویژگیها، انقلاب اسلامی را قیامی مبتنی بر هستیشناسی توحیدی توصیف میکند که در چارچوب آن، جامعهی انقلابی به صورتی آگاهانه و مبتنی بر نرمافزار شریعت، به خروش در میآید و با تکیه بر بُعد فرهنگی و ایجاد انقلاب درونی در تودههای مردم، اقشار گوناگون جامعه را برای سرنگونی نظام حاکم و استقرار وضع مطلوب به حرکت در میآورد.
تحلیل استدلالی ویژگیهای ذاتی انقلاب اسلامی از منظر حکمت سیاسی معاصر
1/1/1402 12:00:00 AM
تحلیل انقلاب اسلامی ایران در چهارچوب حکمت متعالیه
نویسندگان:
نجف لک زایی
،
رضا لک زایی
،
مقاله نشریه: پژوهشنامه متین » سال 1390 تابستان 1390 شماره51
ارزش ذاتی فرزندآوری از منظر اخلاقی
نویسندگان:
رویا کاظمی*
،
علیرضا آل بویه
،
مقاله نشریه: اخلاق پژوهی » سال 1400 دوره 4، شماره 10 (بهار 1400)
رهیافتی نو در شناخت حکمت سیاسی انقلاب اسلامی
نویسنده:
محسن مهاجرنیا
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1401 شماره 98 - تابستان 1401
حكمت متعاليه و انقلاب اسلامي
نویسنده:
سيد علي مير خليلي
،
طرح پژوهشی: ماده 19 :مصاحبه هاي علمي » از تاریخ: 1393/02/21 تا تاریخ: 1393/04/17
حکمت متعالیه و انقلاب اسلامی
ارائه دهنده:
علیرضا صدرا
،
داود مهدوی زادگان
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » نشست علمی - 1391
کارکردهای دولت اخلاقی از منظر حکمت سیاسی متعالیه
نویسنده:
سید کاظم سیدباقری
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1402 شماره 2
تحلیل انتقادی مبانی معرفتی تفسیرگرایان در ارتباطات بین فرهنگی از منظر حکمت اسلامی
پایاننامه: غیر دولتی - مؤسسههای آموزش عالی غیردولتیـغیرانتفاعی - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم اجتماعی - 1393 - [پایان نامه دکترا]
تحلیل انتقادی بنیانهای فلسفی نظریهپردازی ارتباطات، از منظر حکمت صدرایی
پایاننامه: غیر دولتی - مؤسسههای آموزش عالی غیردولتیـغیرانتفاعی - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - 1394 - [دکترای تخصصی]