وقف در خراسان و ماوراءالنهر؛ از پیدایش سامانیان تا پایان غزنویان (279ـ429ق)
نویسندگان:
علی اصغر چاهیان بروجنی
،
فاطمه اورجی
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1397 زمستان 96 مسلسل72
چکیده:
در سده سوم و چهارم هجری، منطقه خراسان و ماوراءالنهر که تحت سیطره سلسله سامانی و بعد از آن غزنوی قرار داشت، دوران پُررونق فرهنگی، علمی و اقتصادی را پشت سر میگذاشت. علاوه برمؤلفههای مختلف، سنّت وقف در بسترسازی این جریان مؤثر واقع گشت و عاملی اثربخش در امور مختلف مردم خراسان به شمار میرفت. حال با توجه به تحولات جامعه خراسان در دوره مورد بررسی، موارد مصرف وقف عمدتاً در جهت کدامیک از تحولات جامعه مورد استفاده و در اولویت قرار میگرفت؟ سنّت وقف توسط کدام گروههای اجتماعی اجرا میشد؟ این پژوهش، سعی دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانهای، نقش وقف را در دوره مزبور مورد بازکاوی قرار دهد. یافتهها نشان میدهد که وقفیات عمدتاً در سه محور: اقتصادی، اجتماعی و علمی مورد مصرف قرار میگرفت و همه گروهها در عمل وقف سهیم بودند؛ ولی با این حال، گروههای وابسته به حاکمیت به دلیل انگیزههای سیاسی، اجتماعی و بضاعت مالی، در عمل وقف سهم بیشتری داشتند.
در سده سوم و چهارم هجری، منطقه خراسان و ماوراءالنهر که تحت سیطره سلسله سامانی و بعد از آن غزنوی قرار داشت، دوران پُررونق فرهنگی، علمی و اقتصادی را پشت سر میگذاشت. علاوه برمؤلفههای مختلف، سنّت وقف در بسترسازی این جریان مؤثر واقع گشت و عاملی اثربخش در امور مختلف مردم خراسان به شمار میرفت. حال با توجه به تحولات جامعه خراسان در دوره مورد بررسی، موارد مصرف وقف عمدتاً در جهت کدامیک از تحولات جامعه مورد استفاده و در اولویت قرار میگرفت؟ سنّت وقف توسط کدام گروههای اجتماعی اجرا میشد؟ این پژوهش، سعی دارد با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانهای، نقش وقف را در دوره مزبور مورد بازکاوی قرار دهد. یافتهها نشان میدهد که وقفیات عمدتاً در سه محور: اقتصادی، اجتماعی و علمی مورد مصرف قرار میگرفت و همه گروهها در عمل وقف سهیم بودند؛ ولی با این حال، گروههای وابسته به حاکمیت به دلیل انگیزههای سیاسی، اجتماعی و بضاعت مالی، در عمل وقف سهم بیشتری داشتند.
وقف در خراسان و ماوراءالنهر؛ از پیدایش سامانیان تا پایان غزنویان (279ـ429ق)
3/21/2018 12:00:00 AM
فرهنگ و تمدن اسلامی در ماوراءالنهر: از سقوط سامانیان تا برآمدن مغولان
نویسنده:
علی غفرانی
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1387
جریان شناسی فکری امامیه در خراسان و ماوراءالنهر(از آستانه غیبت صغری تا عصر شیخ صدوق)
نویسندگان:
محمدتقی سبحانی
،
سیداکبر موسوی تنیانی
،
مقاله نشریه: تحقیقات کلامی » سال 1393 بهار 1393 شماره4
پیدایش و تطور مصلحت در فقه سیاسی شیعه تا پایان قرن ششم
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1395 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
پیدایش و تطور مصلحت در فقه سیاسی شیعه تا پایان قرن ششم
پایاننامه: غیر دولتی - مؤسسههای آموزش عالی غیردولتیـغیرانتفاعی - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده حقوق و علوم سیاسی - 1394 - [کارشناسی ارشد]
نقش جریانهای شرقشناسی و ایرانشناسی در پیدایش تاریخنگاریهای ملی در ایران؛ از قاجاریه تا پایان پهلوی اوّل
نویسنده:
علی محمد طرفداری
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1396 شماره 2 - تابستان 96، مسلسل 70
جریانشناسی فکری امامیه در ماوراءالنهر تا قرن پنجم هجری
نویسنده:
علیرضا زکی زاده رنانی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1397 تابستان 97 _ مسلسل 36
سیرى در آفاق حرکتهاى دینى و سیاسى خراسان از عباسیان تا افشاریان
مقاله نشریه: حوزه » سال 1375 شماره 78
نظام وقف در بیمارستانهای دورة اسلامی از ابتدا تا آغاز عثمانی
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1391 شماره 4 - زمستان 91 - مسلسل 52
نقش وقف در گسترش تشیع از آل بویه تا ابتدای صفویه
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1391 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]