چکیده:
شأن‌ نزول‌‌‌‌های مختلف، ارائه تفسیر منطقی و بدون چالش از آیات 1-10 سوره عبس را با دشواری همراه کرده است. توجه به مقام عصمت پیامبر اکرم| در حوزه کلام اسلامی از یک‌‌ سو و منزلت اخلاقی ایشان در حوزه اخلاق اسلامی از سوی دیگر از مهم‌‌ترین نقاط چالش‌‌برانگیز در این تفاسیر است. این مقاله با روش کتابخانه‌ای و توصیفی- تحلیلی بعد از واکاوای دیدگاه مفسران مشهور فریقین، نظریات مفسران شیعی را که برخاسته از سه شأن نزول مختلف است، به چهار گروه تقسیم می‌‌کند. یک دسته از این تفاسیر، مطابق نظر مفسران اهل سنت‌اند و خطاب آیات را متوجه پیامبر اکرم| می‌دانند و ضمن بیان دلایلی، آن را با مقام عصمت و منزلت اخلاقی ایشان در تنافی نمی‌‌بینند. دسته دیگر تفاسیر، ساحت رسول اکرم| را مبرا و منزه از خطاب این آیات دانسته‌اند. این نظر در عین حق و مشهوربودن، نقطه ابهامی با خود به همراه دارد که از نظرها مغفول مانده است. دسته سوم، دو نظر گفته‌شده را قابل جمع می‌‌دانند. نویسنده این نوشتار، با ارائه دلیل، گروه چهارم از تفاسیر شیعی را برمی‌‌گزیند تا هم بر نظر حق و مشهور مفسران شیعی که این تفسیر با آن همراهی دارد، اصرار ورزد و هم نقطه ابهام موجود در تفسیر آنان را با این انتخاب مرتفع سازد.

دانــلود