ارزیابی دیدگاه مفسران در نسبت «اغواگری» به خدا از سوی ابلیس و نتایج کلامی آن
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1401 شماره 103
چکیده:
در قرآن آمده که ابلیس پس از رانده شدن از درگاه الهی، با تعبیر «بِمَا أَغْوَیتَنِی»، گمراهی خود را به خدا نسبت داده است. برخی مفسران سخن ابلیس را صادق و گروهی آن را کاذب دانسته و این تصدیق یا تکذیب را زمینه طرح موضوع جبر و تفویض قرار دادهاند.
این پژوهش با بررسی آرای مفسران به نتایج زیر رسیده است:
1- برخی مفسران به دلیل عدم اهتمام به موضوع، سکوت کردهاند.
2- معتقدان به جبر، اغوا را بهمعنای اضلال دانسته و از آن جبر فهمیدهاند.
3- برخی معتقدان به عدل الهی، با اینکه ادعای ابلیس را صادق شمردهاند، «اغوا» را بهگونهای معنا کردهاند که باعث بیعدالتی خدا و جبر موجودات بر گناه نشود.
4- برخی دیگر از مفسران به دلیل استشمام معنای جبر از واژه اغوا، ابلیس را در این ادّعا، کاذب و بدخواه دانستهاند.
5- علامه طباطبایی با اینکه سخن ابلیس را صادق شمرده، اما برای پرهیز از جبر، «اغوا» را اغوای ثانوی و نتیجه سوء انتخاب خود ابلیس دانسته است.
در قرآن آمده که ابلیس پس از رانده شدن از درگاه الهی، با تعبیر «بِمَا أَغْوَیتَنِی»، گمراهی خود را به خدا نسبت داده است. برخی مفسران سخن ابلیس را صادق و گروهی آن را کاذب دانسته و این تصدیق یا تکذیب را زمینه طرح موضوع جبر و تفویض قرار دادهاند.
این پژوهش با بررسی آرای مفسران به نتایج زیر رسیده است:
1- برخی مفسران به دلیل عدم اهتمام به موضوع، سکوت کردهاند.
2- معتقدان به جبر، اغوا را بهمعنای اضلال دانسته و از آن جبر فهمیدهاند.
3- برخی معتقدان به عدل الهی، با اینکه ادعای ابلیس را صادق شمردهاند، «اغوا» را بهگونهای معنا کردهاند که باعث بیعدالتی خدا و جبر موجودات بر گناه نشود.
4- برخی دیگر از مفسران به دلیل استشمام معنای جبر از واژه اغوا، ابلیس را در این ادّعا، کاذب و بدخواه دانستهاند.
5- علامه طباطبایی با اینکه سخن ابلیس را صادق شمرده، اما برای پرهیز از جبر، «اغوا» را اغوای ثانوی و نتیجه سوء انتخاب خود ابلیس دانسته است.
ارزیابی دیدگاه مفسران در نسبت «اغواگری» به خدا از سوی ابلیس و نتایج کلامی آن
1/1/1401 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد