ناخودآگاه روحى و خلأ وجودى از دیدگاه قرآن و روان شناسى جدید
نویسنده:
علی حیدری
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1379 21-22
کلیدواژه:
ناخودآگاه
،
خودآگاه
،
خودآگاهى
،
روان رنجورى
،
لوگوتراپى
،
رفتارگرایى
،
روانکاوى
،
ویکتور فرانکل
،
فطرت
،
خداپرستى
،
خلأ وجودى
چکیده:
تأثیر روانشناسى جدید بر تفسیر آیات قرآن و تفسیر فطرت خداپرستى مورد بحث قرار گرفته است. تفسیر قرآن با نگاه و بهرهگیرى از دادههاى روانشناسى بسیار نقشآفرین است. این نوشتار ناخودآگاه روحى در نظریه ویکتور فرانکل را به بحث و بررسى مىگیرد. فرانکل دو ناخودآگاه روحى و روانى براى انسان برمىشمارد. ناخودآگاه با نبود سرکوب به سطح آگاه ارتقا مىیابد و سرکوب آن چه در سطح آگاه قرار دارد به ناخودآگاه رانده مىشود. بنابراین ناخودآگاه دو نوع سرکوب دارد. فرانکل ناخودآگاه روحى را دربرگیرنده موضوعات مذهبى مىداند. این نظریه فرانکل با نظریه قرآنى فطرى بودن اعتقاد به خدا و دین بسیار همخوانى دارد. آنانى که حس دیندارى خویش یا دیگران را سرکوب نمىکنند این حس ایشان از خودآگاه به ناخودآگاه رانده نمىشود اما آنانى که حس دیندارى را سرکوب مىکنند به روان رنجورى مبتلا مىشوند و حس دیندارى ایشان به ناخوآگاه مىرود. در آیات قرآن نیز خدافراموشى، خودفراموشى مىآورد و خودفراموشى یکى از بیمارىهاى روانى است؛ چنان که براساس آیات، فراموشى آیات الهى، زندگى را سخت و دشوار مىسازد. فرانکل معتقد است درمان این روان رنجورى به برداشتن ابزار سرکوب است. باید سرکوب را برداشت تا دوباره دیندارى از ناخودآگاه به خودآگاه برگردد. خدا نیز براى کشاندن خداباورى از ناخودآگاه به خودآگاه از مشرکان به گونهاى پرسش مىکرد که ناگزیر از اعتراف به وجود خدا و خالقیت او گردند؛ چنان که پیامبران نیز با هدف کشاندن خداباورى از ناخودآگاه به خودآگاه مبعوث شدند.
تأثیر روانشناسى جدید بر تفسیر آیات قرآن و تفسیر فطرت خداپرستى مورد بحث قرار گرفته است. تفسیر قرآن با نگاه و بهرهگیرى از دادههاى روانشناسى بسیار نقشآفرین است. این نوشتار ناخودآگاه روحى در نظریه ویکتور فرانکل را به بحث و بررسى مىگیرد. فرانکل دو ناخودآگاه روحى و روانى براى انسان برمىشمارد. ناخودآگاه با نبود سرکوب به سطح آگاه ارتقا مىیابد و سرکوب آن چه در سطح آگاه قرار دارد به ناخودآگاه رانده مىشود. بنابراین ناخودآگاه دو نوع سرکوب دارد. فرانکل ناخودآگاه روحى را دربرگیرنده موضوعات مذهبى مىداند. این نظریه فرانکل با نظریه قرآنى فطرى بودن اعتقاد به خدا و دین بسیار همخوانى دارد. آنانى که حس دیندارى خویش یا دیگران را سرکوب نمىکنند این حس ایشان از خودآگاه به ناخودآگاه رانده نمىشود اما آنانى که حس دیندارى را سرکوب مىکنند به روان رنجورى مبتلا مىشوند و حس دیندارى ایشان به ناخوآگاه مىرود. در آیات قرآن نیز خدافراموشى، خودفراموشى مىآورد و خودفراموشى یکى از بیمارىهاى روانى است؛ چنان که براساس آیات، فراموشى آیات الهى، زندگى را سخت و دشوار مىسازد. فرانکل معتقد است درمان این روان رنجورى به برداشتن ابزار سرکوب است. باید سرکوب را برداشت تا دوباره دیندارى از ناخودآگاه به خودآگاه برگردد. خدا نیز براى کشاندن خداباورى از ناخودآگاه به خودآگاه از مشرکان به گونهاى پرسش مىکرد که ناگزیر از اعتراف به وجود خدا و خالقیت او گردند؛ چنان که پیامبران نیز با هدف کشاندن خداباورى از ناخودآگاه به خودآگاه مبعوث شدند.
ناخودآگاه روحى و خلأ وجودى از دیدگاه قرآن و روان شناسى جدید
3/20/2000 12:00:00 AM
روان شناسى و دین:ضرورت رویکردى جدید
نویسنده:
زینب دلیا ترجمه مهدی شیری
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1383 شماره 36-35
مفهوم شناسی خودفریبی از دیدگاه اسلام و روان شناسی
مقاله نشریه: اسلام و پژوهش های روان شناختی » سال 1397 دوره 1398، شماره 2 (پاییز و زمستان 1397)
مسیح شناسی در قرآن و عهد جدید
نویسندگان:
فاطمه قربانی
،
عباس اشرفی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1390 65-66
فرسایش شناسى روحى زنان در اشتغال مقاله وارده
نویسنده:
نژاد فاطمه اقلیدی
،
مقاله نشریه: پیام زن » سال 1382 شماره 139
وابستگی وجودی اخلاق به دین از دیدگاه ابنسینا
نویسنده:
محسن جوادی
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1386 9.10
جریان مبانی انسان شناسی فرهنگی از دیدگاه قرآن
دانشجو:
مهدی محمودی
، استاد راهنما:
محمد اکبری
،
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران - 1392 - [کارشناسی ارشد]
آزمایشهای وجودی در قرآن
نویسنده:
علیرضا ذکاوتی قراگزلو
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1388 شماره 118
برهان وجودی پلانتینگا بر پایه منطق موجهات جدید
نویسنده:
سید مجید ظهیری*
،
مقاله نشریه: نشریه آموزه های نوین کلامی » سال 1396 پاییز و زمستان 1396 شماره 1