تناسب احکام با طبیعت و فطرت مبنایی برای عدالت در حقوق خانواده

مقاله نشریه: فقه » سال 1395 شماره 87
چکیده:
در فقه اسلامی همۀ احکام خانواده مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته و منسجم را می‌سازند و تک‌تک آنها یکدیگر را تکمیل، تأیید و تبیین می‌کنند. ازاین‌رو، روشن است که دربارۀ یک حکم و جایگاه آن در حقوق خانواده، بدون درنظر گرفتن ارتباطش با دیگر احکامِ این منظومه، نمی‌توان قضاوت نمود. بحث از عدالت در حقوق خانواده نیز از این قاعده مستثنی نیست. با نگاهی به این احکام و ملاحظۀ تفاوت‌های حقوقی میان حقوق زوجین، این پرسش مطرح می‌شود که مبنای تشریع این احکام چیست که بتواند با عدالت تشریعی و درنتیجه، عادلانه بودنِ حقوق در خانواده همسویی داشته باشد؟
به‌نظر می‌رسد با عنایت به نظام‌مندی احکام خانواده در فقه اسلامی، یکی از اموری که می‌تواند مبنای عدالت در حقوق خانواده ازمنظر فقه اسلامی باشد، تناسب میان احکام خانواده و هماهنگی آن با فطرت و طبیعت است.
برای اثبات این فرضیه و پاسخ به پرسش اصلی مقاله، ضمن تحلیل مفاهیم بنیادین، به رابطه و تناسب شریعت با فطرت و طبیعت اشاره شده و با ذکر مصادیق، عادلانه بودنِ احکام خانواده و نسبت آن با تفاوت‌های حقوقی میان حقوق زوجینْ بحث و بررسی شده است.

حقوق و عدالت

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1376 شماره 11-10

هماهنگى طبیعت و شریعت مبناى حق و عدالت

مقاله نشریه: فقه » سال 1388 شماره 62

حقوق طبیعت و حیوانات از منظر قرآن‌کریم

نویسنده: حسن پاکدامن ،
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1399 شماره چهاردهم-بهار 99

امانت، مبنایی برای برابری (با تأکید بر اندیشه محقق نائینی)

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1401 شماره 97 - بهار 1401

تناسب عدالت وقدرت با تداوم نظام سیاسی درکلام نهج البلاغه

مقاله نشریه: النهج » سال 1397 پاییز 1397 شماره 58

تحلیل مبنایی عدالت مهدوی در عصر غیبت با ابتنا بر نظریه ولایت فقیه

نویسنده: حسین الهی نژاد ،
مقاله نشریه: انتظار موعود » سال 1396 بهار 1396 شماره56

حقوق مستضعفین و احکام اسلام

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1363 شماره 34

حقوق خانواده با رویکرد آسیب­ شناسانه

ارائه دهنده: فریبا علاسوند ،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » نشست علمی - 1388

عدالت جنسیتی و گفتمان تغییر در احکام فقهی زنان

نویسنده: مهدی شجریان* ،
مقاله نشریه: مطالعات راهبردی زنان » سال 1400 دوره 23، شماره 91 (بهار 1400)
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397