بررسی ساختاری و محتوایی قصیدۀ تفکیکیۀ محمد رضا حکیمی (ریخت شناسی و مفهوم شناسی)
نویسنده:
صابره سیاوشی
،
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1395 شماره 1
چکیده:
تفکیکیه مکتبی است که میرزا مهدی اصفهانی آن را بنا نهاده است. این مکتب به بررسی و تفکیک سه عنصر مهم شناخت یعنی مفاهیم دین، فلسفه و عرفان می پردازد. قصیده ی تفکیکیه نمونه ای از اشعار عربی استاد محمد رضا حکیمی است که با هدف تفکیک این سه مکتب سروده شده است. اصطلاح مکتب تفکیک به معنایی که طرفداران این مکتب از آن سخن می گویند جدید و بی سابقه است اما اگر به ریشه های این جریان فکری توجه کنیم می بینیم که نه تنها جدید نیست بلکه از قدیمی ترین جریان های فکری شناخته شده است. مقاله حاضر به بررسی ساختاری و محتوایی این قصیده و نیز معرفی مکتب تفکیک و آموزه های آن می پردازد.این پژوهش با رویکردی هنری-بلاغی به موضوعی عرفانی-اسلامی پرداخته است.برخی نتایج حاصل از پژوهش به قرار زیر است:
- بر اساس آراء تفکیکیان نمی توان سه شاخه ی اصلی علوم یعنی فلسفه ،عرفان وعلوم قرآنی را از هم جدا کرد وبین آنها مرز قائل شد چرا که آنها منوط به یکدیگر هستند وبرای تاویل متون قرآنی تعقل وتامل نیاز است.
- در ساختار این قصیده،ردیف به صورت تقلیدی رعایت شده است.در قافیه ها حرف روی همزه است؛و از نظر وزنی نیز پیرو قوانین سنتی عروض بوده و در بحر وافر سروده شده است.
-استفاده از رمز،نمادو صور خیال و بازی با کلمات در این سروده کم رنگ است.
واژه های کلیدی:مطالعات عرفانی، مکتب تفکیک، محمد رضا حکیمی ، قصیدۀ تفکیکیه.
تفکیکیه مکتبی است که میرزا مهدی اصفهانی آن را بنا نهاده است. این مکتب به بررسی و تفکیک سه عنصر مهم شناخت یعنی مفاهیم دین، فلسفه و عرفان می پردازد. قصیده ی تفکیکیه نمونه ای از اشعار عربی استاد محمد رضا حکیمی است که با هدف تفکیک این سه مکتب سروده شده است. اصطلاح مکتب تفکیک به معنایی که طرفداران این مکتب از آن سخن می گویند جدید و بی سابقه است اما اگر به ریشه های این جریان فکری توجه کنیم می بینیم که نه تنها جدید نیست بلکه از قدیمی ترین جریان های فکری شناخته شده است. مقاله حاضر به بررسی ساختاری و محتوایی این قصیده و نیز معرفی مکتب تفکیک و آموزه های آن می پردازد.این پژوهش با رویکردی هنری-بلاغی به موضوعی عرفانی-اسلامی پرداخته است.برخی نتایج حاصل از پژوهش به قرار زیر است:
- بر اساس آراء تفکیکیان نمی توان سه شاخه ی اصلی علوم یعنی فلسفه ،عرفان وعلوم قرآنی را از هم جدا کرد وبین آنها مرز قائل شد چرا که آنها منوط به یکدیگر هستند وبرای تاویل متون قرآنی تعقل وتامل نیاز است.
- در ساختار این قصیده،ردیف به صورت تقلیدی رعایت شده است.در قافیه ها حرف روی همزه است؛و از نظر وزنی نیز پیرو قوانین سنتی عروض بوده و در بحر وافر سروده شده است.
-استفاده از رمز،نمادو صور خیال و بازی با کلمات در این سروده کم رنگ است.
واژه های کلیدی:مطالعات عرفانی، مکتب تفکیک، محمد رضا حکیمی ، قصیدۀ تفکیکیه.
بررسی ساختاری و محتوایی قصیدۀ تفکیکیۀ محمد رضا حکیمی (ریخت شناسی و مفهوم شناسی)
3/20/2016 12:00:00 AM
بررسی و نقد نسبت های محمد رضا حکیمی به فیلسوفان
نویسنده:
حسن رمضانی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1396 (پياپي 86)، تابستان 1396 شماره2
کتاب شناسی استاد حدیث پژوه، محمد حکیمی
نویسنده:
علیرضا مازاریان
،
مقاله نشریه: جستار » سال 1390 29و30 (ویژه قرآن و حدیث)
جایگاه آثار استاد عطاردی از نگاه استاد محمد رضا حکیمی*
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1391 شماره 369
بررسی و نقد نسبتهای محمدرضا حکیمی به فیلسوفان
نویسنده:
حسن رمضانی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1396 شماره 86
تحلیل محتوایی و ساختاری مدایح نبوی در شعر ابن جنان الأندلسی
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1401 شماره 21
شرح و ترجمه قصیده سیّد حمیری/ مرحوم محمّد قاسم مدرّس هزارجریبی••• 192
نویسنده:
هزارجریبی
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1379 شماره 0
مفهوم شناسی خودفریبی از دیدگاه اسلام و روان شناسی
مقاله نشریه: اسلام و پژوهش های روان شناختی » سال 1397 دوره 1398، شماره 2 (پاییز و زمستان 1397)
درآمدی بر نظریه در فقه (مفهوم شناسی و ظرفیت شناسی)
نویسنده:
علی شفیعی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1397 شماره 2
درآمدی بر نظریه در فقه (مفهوم شناسی و ظرفیت شناسی)
نویسنده:
علی شفیعی *
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1397 تابستان 1397 شماره2