چکیده:
آیین‌ها در هر فرهنگی، فرصتی برای عینیت بخشیدن به باورها، ارزش‌ها و هنجارهایی هستند که مردم در آن فرهنگ آموخته‌اند و به آن اعتقاد دارند. آیین‌های مذهبی، سهم مهمی از آیین‌های هر فرهنگی را به خود اختصاص داده، در فرهنگ اسلامی، به‌ویژه شیعی، آیین‌های تکریم اهل‌بیت(ع) جایگاه خاصی در بین آیین‌های مذهبی دارند و به عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های اجتماعی ـ فرهنگی به شمار می‌­روند.
اهل‌بیت پیامبر(ع) که در فرهنگ اسلامی از جایگاه و قداست والایی برخوردارند، باید همواره از سوی مسلمانان گرامی داشته شوند. بزرگداشت این شخصیت‌های مقدس، در قالب آیین‌هایی است که به مناسبت: اعیاد و وفیات، توسلات، تبرکات، زیارات و یادمان‌های مربوط به ایشان برگزار می‌­شود.
این سرمایه فرهنگی، به دلیل پویایی فرهنگ، همواره در حال تحول و توسعه است؛ اما همچون سایر اندوخته‌های اجتماعی، نیازمند صیانت و پیشگیری از آفت‌­زدگی است. شکی نیست که این آیین‌ها باید در چارچوب معیارهای شرعی اجرا شوند.
برای مصون ماندن از برخورد سلیقگی و غیر­کارشناسانه با تحولات و توسعه‌های فرهنگی در آیین‌های تکریم، به تعیین­ شاخص‌هایی نیازمندیم. این مقاله، می‌کوشد معیارهای مشروعیت آیین‌های تکریم اهل‌بیت(ع) را با استفاده از آیات و روایات استخراج نماید. این معیارها عبارت‌اند از: همسویی با باورهای توحیدی، مطابقت با احکام و ضوابط شرعی، استواری محتوایی و ساختاری، نشانگر زینت و سربلندی اهل‌بیت(ع)، انطباق با فطرت و عقل، هماهنگی با سیره صالحان، مبتنی ‌بر معرفت و آگاهی، تناسب با شأن اهل‌بیت(ع)، توجه به امکان سوء‌استفاده دشمنان، هم‌آوایی با هنجار و عرف جامعه.

دانــلود