بررسی قاعدة جَبّ با نگاهی تاریخی و تطبیقی

نویسنده:

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1396 شماره 3

کلیدواژه: قاعدۀ جبّ ، احکام تکلیفی در جبّ ، احکام وضعی در جبّ ، انواع حقوق در جبّ

چکیده:
قاعدۀ جبّ، از قواعد فقهی جاری در ابواب مختلف فقه مانند نماز و زکات است. مورد قاعده جایی است که کافری مسلمان شود و بر او گناهان یا حقوقی از پیش بوده باشد. بر اساس این قاعده، آنچه را که کافر تا پیش از آن مرتکب شده با اسلام آوردنش محو می گردد. در مقاله، ضمن اشاره به تاریخچه و انواع حقوق اعمّ از حقوق خدا، حقوق مردم و حقوق مشترک، موارد شمول قاعده، نسبت به هرکدام مشخص می شود. فقها شمول قاعده را نسبت به حقوق اختصاصی خدای تعالی قائل بوده و معتقدند؛ قاعده آن را ساقط می کند. تعبیر به ساقط شدن حقوق خدا برای آن است که کافران در دوران کفرشان، مانند مسلمانان مکلف به واجبات هستند و با قبول اسلام، قضای آن عبادات از ایشان برداشته می گردد. همچنین قاعده، شامل حقوق مشترک بین خدا و مردم مانندِ زکات و خمس نیز می شود، ولی حقوق اختصاصی مردم را در بر نمی گیرد. قاعده، احکام تکلیفی را تحت شمول قرار میدهد و به یقین بخشی از احکام وضعی را در برنمی گیرد.

دانــلود

اسناد مشابه

سامانه مدیریت دانش کتابخانه‌ای

بررسی قاعدة جَبّ با نگاهی تاریخی و تطبیقی

بررسي نهضت نرم‌افزاري با رويکرد تاريخي- تطبيقي

سیر تاریخى قاعده اجماع

بررسی تطبیقی قاعده اقدام درحقوق اسلام با قاعده مشارکت در خطا در حقوق کامن لا

بررسی تطبیقی قاعده امکان اشرف از دیدگاه شیخ اشراق و صدرالمتألهین

بررسی تطبیقی گزارش های تاریخی مرتبط با ایرانیان در تفاسیر منتخب شیعی و سنی

بررسی قاعده تسبیب

بررسی قاعده الفراش

جایگاه تنوع روش شناختی در جامعه شناسی دین با نگاهی ویژه به تحلیل تاریخی- تطبیقی

بررسی قاعده بینه و یمین

مقایسۀ قاعدۀ اصولی با قاعده و مسألۀ فقهی