لغزش معناشناختی در نظریههای اخلاقی غایتگرا با تأکید بر نظریۀ اخلاقی استاد مصباح یزدی
نویسندگان:
محمدعلی مبینی
،
علیرضا آل بویه
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1397 شماره 89
چکیده:
لغزش معناشناختی یکی از لغزشگاههای رایج در مباحث علمی است و زمانی رخ میدهد که شخص متفکر هنگام بحث و نظریهپردازی دربارۀ یک موضوع، از قلمروی معنایی مورد نظرش فاصله بگیرد و به وادی معنایی دیگری بیفتد. پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا میتوان گفت برخی نظریههای اخلاقی نیز دچار لغزش معناشناختی شدهاند و اگر آری، این لغزش چگونه روی داده است؟ هدف این تحقیق آن است که از این منظر به بررسی نظریههای غایتگرا بپردازد و وقوع لغزش معناشناختی و چگونگی آن را در این نظریهها واکاود. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل مفهومی استفاده شده است؛ به این صورت که با تحلیل مفهوم «ارزش»، پس از تفکیک معانی مختلفی که از آن اراده میگردد، معنای مورد نظر در مباحث فلسفه اخلاق تعیین شده و سپس مطابقت یا عدم مطابقت نظریههای غایتگرا با این معنا بررسی گردیده است. با بررسیهای بهعملآمده این نتیجه به دست آمد که نظریههای غایتگرا در فلسفه اخلاق و بهطورخاص نظریۀ استاد مصباح یزدی در معرض چنین اشکالی هستند. در نظریۀ ایشان با نادیدهگرفتن معنای ارزش اخلاقی، به جای آنکه از واقعیتداشتن ارزش اخلاقی اَعمال دفاع شود، از واقعیبودن ارزش ابزاری آنها برای رسیدن به نتایج مطلوب دفاع شده است.
لغزش معناشناختی یکی از لغزشگاههای رایج در مباحث علمی است و زمانی رخ میدهد که شخص متفکر هنگام بحث و نظریهپردازی دربارۀ یک موضوع، از قلمروی معنایی مورد نظرش فاصله بگیرد و به وادی معنایی دیگری بیفتد. پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا میتوان گفت برخی نظریههای اخلاقی نیز دچار لغزش معناشناختی شدهاند و اگر آری، این لغزش چگونه روی داده است؟ هدف این تحقیق آن است که از این منظر به بررسی نظریههای غایتگرا بپردازد و وقوع لغزش معناشناختی و چگونگی آن را در این نظریهها واکاود. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل مفهومی استفاده شده است؛ به این صورت که با تحلیل مفهوم «ارزش»، پس از تفکیک معانی مختلفی که از آن اراده میگردد، معنای مورد نظر در مباحث فلسفه اخلاق تعیین شده و سپس مطابقت یا عدم مطابقت نظریههای غایتگرا با این معنا بررسی گردیده است. با بررسیهای بهعملآمده این نتیجه به دست آمد که نظریههای غایتگرا در فلسفه اخلاق و بهطورخاص نظریۀ استاد مصباح یزدی در معرض چنین اشکالی هستند. در نظریۀ ایشان با نادیدهگرفتن معنای ارزش اخلاقی، به جای آنکه از واقعیتداشتن ارزش اخلاقی اَعمال دفاع شود، از واقعیبودن ارزش ابزاری آنها برای رسیدن به نتایج مطلوب دفاع شده است.
لغزش معناشناختی در نظریههای اخلاقی غایتگرا با تأکید بر نظریۀ اخلاقی استاد مصباح یزدی
3/21/2018 12:00:00 AM
لغزش معناشناختی در نظریه های اخلاقی غایت گرا با تاکید بر نظریه اخلاقی استاد مصباح یزدی
نویسندگان:
محمدعلی مبینی
،
علیرضا آل بویه
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1397 (پياپي 89)، بهار 1397 شماره1
لغزش معناشناختی در نظریات اخلاقی غایت گرا با تأکید بر نظریه استاد مصباح یزدی
ناقد:
محمد عالم زاده نوری
، ارائه دهنده:
محمدعلی مبینی
،
کرسی و نشست: » کرسی نقد - 1396
مفهوم ضرورت در نظریۀ اخلاقی آیت الله مصباح یزدی
نویسنده:
محمد علی مبینی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1395 شماره 84
مفهوم ضرورت در نظریه اخلاقی آیت الله مصباح یزدی
نویسنده:
محمد علی مبینی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1395 (پياپي 84)، زمستان 1395 شماره4
بررسی نظریه اخلاقی در قرآن با تأکید بر نظریه علامه طباطبایی ، مصباح و جوادی آملی
نویسنده:
فرهاد قبادی
، استاد راهنما:
علی شیروانی
، استاد مشاور 1:
سیدمحمود موسوی
، استاد مشاور 2:
عبدالله موحدی محب
،
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1393 - [دکتری]
کارآمدی نظام انتخاباتی با تأکید بر طرح علامه مصباح یزدی درگزینش سیاسی کارگزاران
نویسنده:
مسعود سوری
،
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1401 شماره 51-پاییز1401
شریعت سهله و سمحه با تأکید بر نظریه استاد مطهرى
نویسنده:
احمد عابدینی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1383 شماره 39
روش های ایجادی تربیت اخلاقی در بعد عاطفی؛ با تکیه بر آثار آیت الله مصباح یزدی
نویسندگان:
محمدصادق دهقان کلور
،
محمد عالم زاده نوری *
،
مقاله نشریه: معرفت اخلاقی » سال 1400 دوره 12، شماره 30 (پاییز و زمستان 1400)
بررسی دیدگاه استاد مصباح یزدی و لارنس بونجور در خطاناپذیری باورهای وجدانی
نویسندگان:
سمیّه انیسی
،
محمدعلی مبینی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1397 پاییز 97 _ مسلسل 37