چالش سیاست دینی و نظم سلطانی (با تاکید بر اندیشه و عمل سیاسی علمای شیعه در عصر صفویه)
نویسنده:
نجف لک زایی
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1395
چکیده:
این پژوهش به بررسی مناسبات شکل گرفته میان علمای شیعه به منزلهی حاملان سیاست دینی و سلاطین صفوی به مثابهی عاملان نظم سلطانی اختصاص یافته است. گفتنی است در کتاب رابطهی میان علمای شیعه و سلاطین صفوی از نوع واهمگرایانه تلقی شده و چنین نتایجی به دست داده شده است: "1- عصر صفویه چنان که در عرصهی سیاست و حکومت، نقطهی عطف به حساب میآید، در حوزهی فرهنگ و اندیشه نیز نقطهی عطفی است و چنان که عرصهی سیاست، جولانگاه منازعهی قدرت است، عرصهی فکر و اندیشه نیز میدان هماوردی جریانهای مختلف فکری و مذهبی است. اصولیها، اخباریها، صوفیها و فلاسفه مهمترین جریانات فکری داخلی محسوب میشوند. 2- عاملی که باعث عدم رویارویی سلاطین و علما از فرقههای مختلف میشد. نیاز آنها به یکدیگر بود. صفویان نیازمند مشروعیتی بودند که بتوانند با تکیه بر آن در مقابل دشمنان خود به ویژه عثمانیان مقاوت کنند و علما نیازمند قدرتی بودند که با اتکای به آن بتوانند از تشیع و شیعیان حفاظت کنند. 3- همکاری و همگرایی میان پادشاهان صفوی و علما در سطوح ظاهری صورت میگرفت: یکی همکاری و همگرایی در کارکردهایی که به لحاظ شرعی ممنوعیتی نداشت و یا از نظر شارع، بر آنها تاکید شده بود. بخش دوم مربوط به قوانین بود که حکومت اعلام میکرد و این قوانین، برخاسته از فقه شیعه بود. بخش سوم مربوط به ایجاد تاسیسات و نهادهایی بود که از سوی دین بر منع آنها دلیلی وجود نداشت و یا تشویق بر ایجاد آنها شده بود از قبیل ساخت مدرسههای علمیه، مساجد، استنساح کتاب، نصب قاضی، شیخ الاسلامی و امامت جمعه."
این پژوهش به بررسی مناسبات شکل گرفته میان علمای شیعه به منزلهی حاملان سیاست دینی و سلاطین صفوی به مثابهی عاملان نظم سلطانی اختصاص یافته است. گفتنی است در کتاب رابطهی میان علمای شیعه و سلاطین صفوی از نوع واهمگرایانه تلقی شده و چنین نتایجی به دست داده شده است: "1- عصر صفویه چنان که در عرصهی سیاست و حکومت، نقطهی عطف به حساب میآید، در حوزهی فرهنگ و اندیشه نیز نقطهی عطفی است و چنان که عرصهی سیاست، جولانگاه منازعهی قدرت است، عرصهی فکر و اندیشه نیز میدان هماوردی جریانهای مختلف فکری و مذهبی است. اصولیها، اخباریها، صوفیها و فلاسفه مهمترین جریانات فکری داخلی محسوب میشوند. 2- عاملی که باعث عدم رویارویی سلاطین و علما از فرقههای مختلف میشد. نیاز آنها به یکدیگر بود. صفویان نیازمند مشروعیتی بودند که بتوانند با تکیه بر آن در مقابل دشمنان خود به ویژه عثمانیان مقاوت کنند و علما نیازمند قدرتی بودند که با اتکای به آن بتوانند از تشیع و شیعیان حفاظت کنند. 3- همکاری و همگرایی میان پادشاهان صفوی و علما در سطوح ظاهری صورت میگرفت: یکی همکاری و همگرایی در کارکردهایی که به لحاظ شرعی ممنوعیتی نداشت و یا از نظر شارع، بر آنها تاکید شده بود. بخش دوم مربوط به قوانین بود که حکومت اعلام میکرد و این قوانین، برخاسته از فقه شیعه بود. بخش سوم مربوط به ایجاد تاسیسات و نهادهایی بود که از سوی دین بر منع آنها دلیلی وجود نداشت و یا تشویق بر ایجاد آنها شده بود از قبیل ساخت مدرسههای علمیه، مساجد، استنساح کتاب، نصب قاضی، شیخ الاسلامی و امامت جمعه."
چالش سیاست دینی و نظم سلطانی (با تاکید بر اندیشه و عمل سیاسی علمای شیعه در عصر صفویه)
3/20/2016 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
سیاست دینی و نظم سلطانی با تاکید بر اندیشه سیاسی شیعه در عصر صفویه
دانشجو:
نجف لک زایی
، استاد مشاور:
جلال درخشه
،
ناصر جمالزاده
، استاد راهنما:
محمدرضا مهدوی کنی
،
محمدرضا احمدی طباطبایی
،
پایاننامه: - 1362 - [دکترای تخصصی]
انديشه سياسي علماي شيعه در عصر قاجاريه
نویسنده:
رجبعلي اسفنديار
،
طرح پژوهشی: قرارداد هاي اعضاي هيئت علمي ومحققين رسمي » از تاریخ: 1394/03/30 تا تاریخ: 1395/03/01
تبارشناسی نظارت بر قدرت سیاسی در اندیشه علمای عصر قاجار
مقاله نشریه: جستار های سیاسی معاصر » سال 1401 دوره 13، شماره 1 (بهار 1401)
جایگاه فقهای شیعه در مناسبات دینی و اجتماعی ایران عصر صفویه
نویسندگان:
محمدمحسن حسنپور
،
مهدی ذوالفقاری
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1400 شماره 3 - پاییز 1400 - مسلسل 87
درآمدی بر چالش های نظری مصلحت و دموکراسی در اندیشه سیاسی شیعه
نویسنده:
سیف اله صرامی
،
مقاله نشریه: فرهنگ اندیشه » سال 1384 بهار 1384 شماره13
اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام با تأکید بر اندیشه سیاسی محقق سبزواری ، محقق نراقی و امام خمینی
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1384 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
تحلیل شکل گیری و تحول اندیشه سیاسی علمای شیعه در عصر قاجاریه و تأثیر آن بر مناسبات علما و سلاطین
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1396 - [دکتری]
اندیشه اسلامی (2): با تاکید بر اندیشه سیاسی اسلام
نويسنده:
احمد واعظی
، ويراستار:
امیرعباس رجبی
،
کتاب: دفتر نشر معارف - 1394