تبیین جایگاه کوفیان در فرآیند نهضت امام حسین (ع)
نویسندگان:
حسین قاضیخانی
،
فاطمه رجبیبهشتآباد
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1398
چکیده:
در سخن از نقش کوفیان در حرکت امام حسین عليه السلام، گروهی این پیوند را چنان میبینند که حرکت امام عليه السلام از بیعتنکردن تا شهادت را بر اساس آن تحلیل میکنند و در مقابل گروهی دیگر تنها بخشی از نهضت حضرت را در ارتباط با کوفیان قابل رصد میدانند. جایگاه کوفیان در فرایند نهضت حضرت از جنبههای مختلفی قابل بررسی است و نگاه تاریخی به دلیل بازشناسی بستر شکلگیری واقعه، جایگاه خاص خود را دارد. در این پژوهش با بهرهگیری از روش تبیین تاریخی که هدف از آن ورود به لایههایی فراتر از پوسته رویین حوادث تاریخی به منظور فهم ژرفای وقایع است، ضمن فراچنگآوردن دادهها، سراغ از چرایی رخدادن حوادث گرفته میشود تا در این میان ضمن دستیابی به علت وقوع رویداد در محدوده گزارشهای تاریخی، بهگونهای دادههای قابل اعتماد از دیگر دادهها نیز شناسایی گردند. با توجه به تبیین تاریخی انجامشده، مسئله امتناع امام حسین عليه السلام از بیعت، در پیوند با کوفه نبوده است و ریشه در عوامل ذیل داشته است: شایستگی امام حسین عليه السلام بر امر خلافت، رفتارهای معاویه و بیلیاقتی یزید در خلافت بر مسلمانان. پیوند کوفیان با قیام امام نیز به دلیل فشارهای حکومت اموی بر شیعیان کوفه، نالایقی یزید برای حکمرانی و جایگاه امام حسین عليه السلام به عنوان محور گردآمدن شیعیان در کنار ایشان، در مرحله مکی حرکت امام عليه السلام صورت پذیرفته است. امام حسین عليه السلام که امر به معروف و نهی از منکر را هدف قیام خویش خوانده بود، به منظور اصلاح جامعه بدان دلیل که تنها بارقه امید برای یاری امام در راستای این اصلاح در کوفه دیده میشد، مسیر کوفه را در پیش گرفت. در تبیین بازماندن کوفیان از یاری امام حسین عليه السلام، پراکندگی طرفداران امام در میان قبایل کوفه نقشی اساسی دارد؛ همچنین بدان روی که برخی سران شیعه به هنگام حضور مسلم در کوفه در کنار وی گرد نیامدند، با ورود عبیدالله به کوفه و جمعآمدن سران قبایل و اشراف کوفه نزد او، اوضاع کوفه به جانب طرفداران گروه اموی چرخید و درنهایت دستگیری هانی و حوادث مرتبط با آن گسیختگی انسجام شیعه در کوفه را به همراه آورد و عبیدالله توانست با کنترل شدید مسیرهای منتهی به کوفه، مانع ارتباطگیری شیعیان و امام حسین عليه السلام و پیوستن طرفداران حضرت به ایشان گردد. تزلزل و سستی کوفیان در پایبندی به عهد خویش مبنی بر یاری امام نیز تحت تأثیر این حوادث بروز ویژه دارد.
در سخن از نقش کوفیان در حرکت امام حسین عليه السلام، گروهی این پیوند را چنان میبینند که حرکت امام عليه السلام از بیعتنکردن تا شهادت را بر اساس آن تحلیل میکنند و در مقابل گروهی دیگر تنها بخشی از نهضت حضرت را در ارتباط با کوفیان قابل رصد میدانند. جایگاه کوفیان در فرایند نهضت حضرت از جنبههای مختلفی قابل بررسی است و نگاه تاریخی به دلیل بازشناسی بستر شکلگیری واقعه، جایگاه خاص خود را دارد. در این پژوهش با بهرهگیری از روش تبیین تاریخی که هدف از آن ورود به لایههایی فراتر از پوسته رویین حوادث تاریخی به منظور فهم ژرفای وقایع است، ضمن فراچنگآوردن دادهها، سراغ از چرایی رخدادن حوادث گرفته میشود تا در این میان ضمن دستیابی به علت وقوع رویداد در محدوده گزارشهای تاریخی، بهگونهای دادههای قابل اعتماد از دیگر دادهها نیز شناسایی گردند. با توجه به تبیین تاریخی انجامشده، مسئله امتناع امام حسین عليه السلام از بیعت، در پیوند با کوفه نبوده است و ریشه در عوامل ذیل داشته است: شایستگی امام حسین عليه السلام بر امر خلافت، رفتارهای معاویه و بیلیاقتی یزید در خلافت بر مسلمانان. پیوند کوفیان با قیام امام نیز به دلیل فشارهای حکومت اموی بر شیعیان کوفه، نالایقی یزید برای حکمرانی و جایگاه امام حسین عليه السلام به عنوان محور گردآمدن شیعیان در کنار ایشان، در مرحله مکی حرکت امام عليه السلام صورت پذیرفته است. امام حسین عليه السلام که امر به معروف و نهی از منکر را هدف قیام خویش خوانده بود، به منظور اصلاح جامعه بدان دلیل که تنها بارقه امید برای یاری امام در راستای این اصلاح در کوفه دیده میشد، مسیر کوفه را در پیش گرفت. در تبیین بازماندن کوفیان از یاری امام حسین عليه السلام، پراکندگی طرفداران امام در میان قبایل کوفه نقشی اساسی دارد؛ همچنین بدان روی که برخی سران شیعه به هنگام حضور مسلم در کوفه در کنار وی گرد نیامدند، با ورود عبیدالله به کوفه و جمعآمدن سران قبایل و اشراف کوفه نزد او، اوضاع کوفه به جانب طرفداران گروه اموی چرخید و درنهایت دستگیری هانی و حوادث مرتبط با آن گسیختگی انسجام شیعه در کوفه را به همراه آورد و عبیدالله توانست با کنترل شدید مسیرهای منتهی به کوفه، مانع ارتباطگیری شیعیان و امام حسین عليه السلام و پیوستن طرفداران حضرت به ایشان گردد. تزلزل و سستی کوفیان در پایبندی به عهد خویش مبنی بر یاری امام نیز تحت تأثیر این حوادث بروز ویژه دارد.
تبیین جایگاه کوفیان در فرآیند نهضت امام حسین (ع)
3/21/2019 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
ويرايش كتاب (تبين تاريخي جايگاه كوفيان در فرايند نهضت امام حسين ع )
نویسنده:
فاطمه رجبي بهشت آباد
،
طرح پژوهشی: ويرايش » از تاریخ: 1397/10/13 تا تاریخ: 1397/09/28
معادباوری در نهضت امام حسین ع
نویسنده:
عسکری اسلامپور کریمی
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1397 شماره 158محرم
معادباوری در نهضت امام حسین ع
نویسنده:
مصطفی آزادیان
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1392 شماره 119 محرم
شُکوه عقلانیت در نهضت امام حسین ع
نویسنده:
محمدجواد فاضل لنکرانی
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1395 شماره 146 محرم
پرسشها و شبهات نهضت امام حسین ع
نویسنده:
گروه تولیدمحتوا
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1392 شماره 119 محرم
تقابل دین و دنیا در نهضت امام حسین ع
نویسنده:
علیرضا انصاری
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1397 شماره 158محرم
تبیین تاریخی عدم بیعت امام حسین (ع) با یزید
نویسنده:
حسین قاضی خانی*
،
مقاله نشریه: تاریخ » سال 1398 زمستان 1398 شماره 55