بررسی رویکرد اخلاقی مسکویه (همراه با تصحیح کتاب تهذیب الاخلاق)

نویسنده: ، استاد راهنما: ، استاد مشاور 1: ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1388 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
این رساله پژوهشی پیرامون رویکرد اخلاقی مسکویه است. او از اندیشمندان قرن چهارم و اوائل قرن پنجم است و جایگاه او در حکمت عملی به آن پایه است که او را معلم ثالث لقب داده اند، خواجه نصیر الدین طوسی کتاب اخلاق ناصری خویش را ترجمه کتاب تهذیب الاخلاق او می داند. مسکویه با رویکردی فلسفی به اخلاق پرداخته است و در بسط و سامان بخشی به آن بسیار کوشیده است. مسکویه با توجه به قوای نفس و قانون حد وسط ارسطویی به دنبال تعدیل قوا و غلبه قوه عاقله بر دیگر قوای نفس استو فضایل را عفت، شجاعت، حکمت، عدالت، می داند و اطراف آنها را به عنوان رذیلت معرفی می کند. از آنجا که او سالیان متمادی در صحنه های سیاسی و اجتماعی حضور داشته است و مشکلات اجتماعی را بیشتر حس کرده است در نوشتارهای خویش بر عدالت و محبت تاکید نموده و به عنوان فیلسوفی مسلمان دغدغه خویش را نسبت به شریعت در آثارش نشان می دهد. و از آموزه های آن بهره برده است. او سعادت انسانی را در رسیدن به کمال عملی و علمی می داند و در سایه آن تعاون و همکاری انسان ها نسبت به یکدیگر می داند و گوشه گیری از جامعه ادعایی واهی می داند. او با قبول اصل، امکان تغییر خلقیات در انسان، به بحث تربیت پرداخته است و روشها و عوامل موثر در تربیت را مطرح نموده است. و با بیان اهداف تربیت والاترین هدف آن را تقرب به خداوند بیان می کند. قسمت دیگر این رساله تصحیح و مقابله نسخ خطی کتاب تهذیب الاخلاق مسکویه می باشد. کلید واژه ها: اخلاق، قوای نفس، فضائل، رذائل، عدالت،محبت، کمال، سعادت، شریعت، تربیت

بعضی جنبه‌های کتاب تهذیب الاخلاق مسکویه

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1401 شماره 196

نقد و بررسی رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود

مقاله نشریه: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی » سال 1391 بهار 1391  شماره50

تصحیح و راهکارهای آن (با نگاه به دو تصحیح کتاب مکاسب)

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1379 شماره 61

بررسی اخلاقی پنهان کاری در روابط زناشویی با رویکرد اسلامی

مقاله نشریه: پژوهش نامه اخلاق » سال 1397 بهار 1397 شماره39

فاجعۀ تصحیح نقد و بررسی کتاب گلشن بلاغت

نویسنده: سعید مهدوی‌فر ،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 192

بررسی نقش سازندۀ فضایل اخلاقی در سلامت روانی با رویکرد دینی-روان‌شناختی

نویسنده: علی احمد پناهی ،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1396 شماره 49

بررسی تعارضات اخلاقی اسارت و راه‏های برون رفت از آن با رویکرد اسلامی

مقاله نشریه: معرفت اخلاقی » سال 1398 بهار و تابستان 1398 شماره25
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397