چکیده:
نوشته پیش رو به معرفی آراء و افکار زیست شناسی انگلیسی به نام ریچارد داوکینز اختصاص دارد. داوکینز به بحث های الاهیاتی توجه نشان داده و به صورت پر شوری از دانش تخصصی خود در جهت انکار وجود خدا و مناقشه در مدعیات دین بهره می برد. وی دانشمندی است که با تاکید بر تقریر الحادی از تکامل گرایی و البته به سبب سایر اصولی که به عنوان مبنای تفکر خود برگزیده است، به شدت بر نفی خدا اصرار دارد. این نوشتار بر آن بوده تا روشن سازد که تصویر مورد مناقشه ای او از خداوند با تلقی ادیان توحیدی از خدا تطابق ندارد و براهین خداشناسی مخدوش شده توسط او نیز با آنچه در تقریر اصلی این براهین مشهود است تفاوت بسیاری دارد. بررسی و رفع مناقشات این ملحد مشهور بیش از هر چیزی به شناخت مبانی فکری وی وابسته اتس که در این میان تکامل گرایی زیستی یا داروینیسم از اصلی ترین آنها به شمار می رود. علاوه بر این مبانی دیگری چون خرد گرایی، علم گرایی، طبیعت گرایی و انسان گرایی نیز برای وی برشمرده شده و همگی مورد نقد قرار گرفته اند. این نوشتار به روش بحث و مناقشهی داوکینز و موارد خاص در آرا و اندیشه های وی از قبیل تلقی او از مقولاتی چون خدا، دین و اخلاق نیز به صورت اختصاصی پرداخته تا روشن شود این نگرش های برخاسته از مبانی پیش گفته به چه آسیب‌ها و لغزش‌هایی مبتلاست. نگاه ویژهی داوکینز به خدا در چند زمینه قابل بررسی قلمداد گردیده است، از جمله آن که تعریف و تلقی او از خدای ادیان لغزش‌های بسیاری در آرای وی را به بار آورده است و نیز گزارش های او از براهین اثبات وجود خدا که وی مدعی ابطال آن هاست و آنچه وی تحت عنوان برهان بر نفی خدا ارائه نموده است و آن ها را بی کم و کاست صحیح می داند همگی هم از حیث شیوه هم از حیث محتوای با آسیب های بسیار همراه است. مقولهی دین نیز که در آثار وی با تعریف و تحلیلی خاص مطرح شده و عموما وجوه کارکردی آن مورد نقد قرار گرفته و اساسا محصول تکامل معرفی شده، تحت عنوان مدل تکمیلی دین و نظریه ی ممتیک دین به نقد کشیده شده است. داوکینز نگاه ویژه ای هم به اخلاق داشته که از بحث برانگیزترین نظریه های وی بحساب می آید. اخلاق انسان همواره چالش بزرگی برای تکامل گرایان محسوب می شده که داو کینز با ارائه تحلیل یکاملا مادی سعی در برطرف نمودن این چالش نموده تا مشکل عمده تکامل گرایی زیستی در ناتوانایی از تبیین اخلاق بر مدار انگاره های داروینی را از پیش رو بردارد حال حاصل آن تلاش بر ناتوانی تکامل گرایی از غلبه بر این چالش صحه می گذارد. به دلیل شیوه ی مغالطه گرانهی داوکینز در طرح محتوای مباحث تلاش گریده تا در این نوشتار به منظور نقد مناقشات داوکینز هم به مشکلات روشی و هم به مشکلات محتوایی آراء وی پرداخته شود. نهایتا با نگاهی دوباره به پرسش اصلی این پژوهش در خصوص محتوای مناقشات داوکینز فرضیه ای که پژوهشگر در مقام پاسخ به این سوال برآمده تقویت شده و تاکید گردیده است که تعهد به روشمندی و محدودیت های هر نوع از تلاش علمی علاوه بر رهنمون شده به کسب نتنایج صحیح، مانع بروز لغزش ها و آفات ویژهی نظریه پردازی های علمی نیز خواهد بود چرا که مسیر علم را از شبه علم یا فراعلم باید بر کنار داشت.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد